Supermarkten leggen keuze voor dierenwelzijn bij de klant

Supermarkten doen nog te weinig om het aandeel diervriendelijkere producten, zoals vlees, zuivel en eieren met Beter Leven Keurmerk, te vergroten. Bijna alle supermarkten, met uitzondering van Ekoplaza, leggen de verantwoordelijkheid voor meer diervriendelijkere producten grotendeels bij hun klanten. Dit blijkt uit de vandaag gepubliceerde Superlijst Dierenwelzijn waarin is onderzocht in hoeverre supermarkten een voedingspatroon stimuleren dat bijdraagt aan een beter dierenwelzijn.

Uit het onderzoeksrapport Superlijst Dierenwelzijn van onderzoeksstichting Questionmark in samenwerking met World Animal Protection, blijkt dat er door de supermarkten voorzichtige stappen worden gezet voor het verbeteren van dierenwelzijn. Bovendien zijn vervolgstappen aangekondigd. In de schappen zijn dierlijke producten zonder dierenwelzijnskeurmerk echter nog volop te vinden en supermarkten sturen nog niet op minder vlees, zuivel en eieren. 

Supermarkten leggen de verantwoordelijkheid voor een meer diervriendelijke keuze doorgaans bij hun klanten. Met uitzondering van Ekoplaza, bieden de meeste supermarkten bij meerdere dierlijke productsoorten, producten aan zonder extra inspanningen op het vlak van dierenwelzijn. Extra inspanningen betekent certificering met ten minste één ster van het Beter Leven Keurmerk-systeem dat al in 2007 door de Dierenbescherming werd opgezet om veehouderijen te motiveren diervriendelijker te werken. In het ene segment is meer vooruitgang te zien dan in het andere. Eieren lopen voor op vlees, zuivel blijft achter. Op het vlak van vissenwelzijn is nog nauwelijks actie ondernomen.

Charlotte Linnebank, directeur Questionmark: “Dieren verdienen een respectabel leven, ook dieren in de vee-industrie. De meerderheid van de Nederlanders is het hierover eens en verwacht dat supermarkten de verantwoordelijkheid nemen voor fatsoenlijke behandeling van álle dieren die schuilgaan achter het vlees, vis, zuivel en eieren die ze verkopen. Supermarkten zijn hiervoor uitstekend gepositioneerd, want zij bepalen wat er in hun schappen ligt. Zij kunnen kiezen om alléén nog dierlijke producten met een dierenwelzijnskeurmerk te verkopen. We zien enkele ketens hierin al kleine stappen nemen. Ik hoop dat deze Superlijst hen aanmoedigt om snel hun hele assortiment diervriendelijker te maken.”

Vrijwel alle supermarkten benoemen de groeiende vraag naar alternatieven voor dierlijke producten en spreken de wens of verwachting uit om het aanbod daarvan de komende jaren te vergroten. Albert Heijn, Coop en Ekoplaza geven daar ook cijfers bij. Het groeiende aanbod van alternatieven in supermarkten wordt echter door geen enkele supermarkt gekoppeld aan een officiële doelstelling om vleesvermindering te stimuleren.

Dirk-Jan Verdonk, directeur World Animal Protection: “Minder vlees eten, betekent niet alleen dat er minder dieren lijden in de vee-industrie, het betekent ook minder uitstoot van broeikasgassen, minder ontbossing voor de productie van veevoer, minder vervuiling door mestoverschotten. Ook voor wilde dieren is het dus van belang over te schakelen op plantaardige alternatieven: de wereldwijde vee-industrie tast op grote schaal hun leefgebieden aan. Met Superlijst Dierenwelzijn willen wij supermarkten inspireren om andere keuzes te maken, op weg naar een diervriendelijker en duurzamer voedselsysteem.”

Ekoplaza hanteert als enige supermarkt Beter Leven Keurmerk 3 als ondergrens voor álle vlees- en zuivelproducten en verse eieren. Afgezien van vissenwelzijn, waar Ekoplaza al zeer grote stappen zet, is er op het vlak van rapportage en doelstellingen voor Ekoplaza geen ruimte meer voor ambitie.

Verschillende andere supermarkten, met Albert Heijn voorop, hebben een begin gemaakt met het meten van en rapporteren over dierenwelzijn via hun verkoopcijfers. De onderzoekers van Questionmark zagen een duidelijke verbetering in rapportage nadat de methodiek van het Superlijst-onderzoek met de supermarkten werd gedeeld. Op kip hebben alle supermarkten duidelijke doelstellingen gesteld. Coop doet dat ook voor varken en rund voor het hele assortiment, Jumbo alleen voor het assortiment huismerken.

Op basis van de onderzoeksbevindingen en een vooraf vastgelegde weging is een ranglijst van supermarkten samengesteld. De ranglijst laat zien welke supermarkten tot de voorlopers, middenmoot en achterblijvers behoren in de mate waarin zij hun klanten helpen kiezen voor beter dierenwelzijn.

Bron: QuestionMark en World Animal Protection