Advocaat van de natuur en spreekbuis van het milieu.

Medicinale bloedzuiger verdient bescherming

Fragment Radio

•

11-07-2019

•

leestijd 3 minuten

•

2474 keer bekeken

•

Het klinkt heel tropisch en vampierachtig, maar ook in Nederland komen ze voor: bloedzuigers. Ze zetten hun kaken in je vel en zuigen zich vol met je bloed. Het klinkt niet echt aantrekkelijk, maar gelukkig is er maar een soort in Nederland die zich volzuigt met zoogdierenbloed: de medicinale bloedzuiger ( Hiruduo medicinalis ).

Een bloedzuiger die dol is op kleine begroeide poeltjes, dus het risico dat een mens loopt er een tegen te komen is vrijwel nihil. Bovendien komen ze nog maar op een paar afgelegen plekjes voor in ons land. Ondanks hun slechte imago genieten ze dan ook bescherming.

Bloedmooie bloedzuiger

De medicinale bloedzuiger is een prachtig dier. Hij kan tot wel 15 cm groot worden en heeft de volgende uiterlijke kenmerken:

donkergroene rug
zes roodgele lengtestrepen
de lengtestrepen worden onderbroken door zwarte vlekjes
zuignappen aan beide uiteinden van het lichaam
voorste zuignap heeft mond met drie aparte kaken

De bloedzuiger in al haar gedaantes ( fotograaf: Rob Felix)

Medicinale bloedzuiger

Medicinale bloedzuigers werden al in de Middeleeuwen gebruikt om “fout” bloed te verversen en te vervangen voor nieuw, gezond bloed. Want eenmaal aangezogen, brengen de bloedzuigers via hun speeksel bloedverdunners in je bloed, waardoor het bloed maar blijft stromen. Tegenwoordig worden de medicinale bloedzuigers nog gebruikt in de plastische chirurgie, ter bevordering van het herstel van de wond. Hiervoor worden speciaal in Oost-Europa gekweekte medicinale bloedzuigers ingezet.

Bescherming

Om te weten hoeveel medicinale bloedzuigers er nog in ons land voorkomen, dient er te worden geteld. Het kenniscentrum EIS dat onderzoek doet naar insecten en andere ongewervelden, is daar vorig jaar mee van start gegaan. Medicinale bloedzuigers zijn nogal kieskeurig wat betreft hun habitat: matig voedselrijke poeltjes met onbegroeide oevers en met regelmatig bezoek van zoogdieren als reeën, zwijnen of koeien die in het water kunnen komen. Plekken die nog sporadisch te vinden zijn in Nederland.

Bloedzuigen

De onderzoekers van EIS gaan in een waadpak het water in. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat het voor de bloedzuigers niet uitmaakt of je wel of geen blote huid hebt. Met waadpak aan en dan stampen als een koe, aldus Daan Drukker van EIS. Samen met Joris Verhees van ecologisch advies bureau Natuurbalans is hij in Brabant op zoek naar medicinale bloedzuigers. “ We gaan ieder in een eigen poeltje staan en stampen op een plekje. Bloedzuigers komen dan na een minuut of vijf aangezwommen. Ze zwemmen als dolfijnen, een heel leuk gezicht. En dan tellen maar."

Stekers, prikkers en bijters

De medicinale bloedzuiger past goed in de serie over stekers, prikkers en bijters die Vroege Vogels radio deze zomer uitzendt. Maar hoe voelt een bloedzuiger? Van muggen en dazen weten we wel hoe die voelen maar een bloedzuiger is niet zo algemeen. Het was het proberen waard, aldus de verslaggever ter plekke: “ Eenmaal je hand in het water komen ze snel op je af, ze zuigen zich vast aan je huid. Pijn doet het niet echt, alleen een gevoel van verdoving en kleine prikjes. Ze zuigen zich zo stevig vast dat de onderzoekers moeite hadden om het dier van mijn hand te verwijderen. Ze zijn zo glibberig en beweeglijk dat het een tijdje duurde voordat de bloedzuiger weer rondzwom. Het kleine wondje dat het dier achterliet, was in de vorm van een Y. En er bleef maar bloed uitkomen. De hele weg terug vanuit Brabant naar de Randstad is het blijven bloeden. Fascinerend!”

Meer over:

medicinalebloedzuiger, eis, bloedzuiger

Praat mee

onze spelregels.

0/1500

Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (2)

Sorteren op:

mahopo114 jul. 2019 - 11:40

Rond 1978 gingen we met school een paar dagen op schoolreis naar Schiermonnikoog. De Berkenplas zat vol met bloedzuigers. Voor geen goud ging ik daar zwemmen. Misschien zitten ze er nog?

maro13 jul. 2019 - 23:22

toen ik nog een jaar of 7/8/9 was 'zwommen' we vaak in de vijver hier in wat nu Plan West is in Heiloo. Toen was het weiland achter een boerderij die er nu ook al jaren niet meer is. De plas lag daar, met in het midden een rioolbuis, die met het ovale gat met een platte kant eraan omhoog stond. Niet dat er een riool was, maar de vorm van de buis was er een voor een riolering, zoals ik me van toen herinner. Daar in het midden was het wat dieper en de kunst was om de rand van die buis te halen zonder koppie onder te gaan. Dan zaten we op het randje, maar nooit durfde iemand in de rioolbuis te gaan staan!!! Zat daar de 'bullebak'??... Daarvoor werden we altijd bang gemaakt vroeger als kind, die huisde in elk geval in de waterputten die nog bij sommige oude huisjes stonden.Als we uit het water kwamen zaten er vaak bloedzuigers op je benen of elders op je lichaam. We waren er niet bang van, want alle kinderen hadden het en we schraapten ze er met een stokje van af. Het deed geen pijn herinner ik me. Ik kan me ook niet herinneren dat het dan nog bloedde of zo. Later -al volwassen- toen ik er een foto/plaatje van zag, vond ik het best een 'eng' beestje en dat zat dan zomaar vastgekleefd aan je vel!!! Toen kwam pas het gevoel van 'best 'n eng ding, zo'n bloedzuiger'...!De vijver is er nog steeds, maar nu goed onderhouden door de gemeente Heiloo en er is nu ook begroeiing langs de oevers. Vroeger liep je gewoon het water in vanaf het weiland en het zanderige stukje tot het water waar niks groeide.Ik heb geen idee of ze er nog steeds zijn, maar er 'zwemt' ook niemand meer, geen spelende kinderen daar in het water.Omdat het beestje tegenwoordig zeldzaam is, zoals ik lees, leek het me wel leuk dit verhaaltje even te schrijven. Ik was 7 jaar oud in 1946 overigens...nu bijna 80 dus!

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Maandag, woensdag en vrijdag versturen wij je alle informatie uit de radio en tv-uitzending en het laatste internetnieuws.