Marjoleine de Vos: De mens moet leren van zijn fouten

De mens moet leren van zijn fouten, dat weten we allemaal. En als je iets verkeerd hebt gedaan, dan moet je proberen het goed te maken. Dus als je per ongeluk de malariamug hebt verdreven, een beek hebt recht gelegd of terpen hebt afgegraven, dan moet een behoorlijk mens niet aarzelen: herstel!
We zijn de laatste tijd enorm op de goede weg. Om te beginnen natuurlijk de wolven die terug moesten naar de enkele decennia geleden gecreëerde oernatuur van de Oostvaardersplassen. En naar de oertijdsteden Almere en Lelystad. Een beetje moderne wolf is natuurlijk ook niet gek en weet best waar zijn boterham gesmeerd is: niet in het natuurgebied maar in de stad, waar de vuilniszakken vol heerlijkheden zo op de straat worden gezet en de patat je om de oren vliegt. De dieren trekken haast nog harder de steden binnen dan de mensen.

Dat geeft dan weer ruimte voor leuke projecten op het platteland, bijvoorbeeld om de natuurlijke leefomgeving van de malariamug, het moeras, weer kansen te geven. En vanzelfsprekend zijn er ook projecten aan de gang om de terpen en wierden in Friesland en Groningen, die in de negentiende eeuw grotendeels zijn afgegraven omdat de grond zo vruchtbaar was, weer aan te zuiveren. Ik weet wel zeker dat ik eind negentiende eeuw mordicus tegen het afgraven van die terpen geweest zou zijn, en dat ik het een aantasting en een aanfluiting en een schande en wat niet al had gevonden. Maar nu het eenmaal zo is - sommige mensen willen helemáál niet leren van de fouten uit het verleden -  nu wil ik het weer zo houden. Conservatief jawel, maar geen lukrake verdediger van alles van ‘vroeger’.  Het afgraven heeft aanblikken opgeleverd die nu ook al weer ruim een eeuw karakteristiek zijn,  ze zijn gaan horen bij de geschiedenis van het landschap en ze hebben natuurlijk ook talloze archeologisch interessante vondsten opgeleverd.

Een vriend uit Friesland kwam langs en we spraken over hoe ver je terug moet willen naar het verleden en hoe ‘net echt’ de terpen weer zouden moeten worden. Zo net echt mogelijk zei hij, ,,en dan ook die archeologische vondsten er weer in terug doen. Dat is leuk voor later als ze ze weer afgraven. Dan hebben die mensen ook nog wat te ontdekken.”
Een heel goed idee. En het past volmaakt bij de herintroductie van de wolf en de koortsmug.