De vrouwelijke en mannelijke alruin beschreven door Beck in 1530, in middeleeuwse stijl
© Norbert Peeters
Schrijfster JK Rowling putte niet volledig uit eigen fantasie. In deel twee van de bekende boekenreeks moeten Harry en zijn vriendjes de alruin verpotten, wat tot een heel stel krijsende alruinwortels leidt. In 16e eeuwse kruidboeken werd al geschreven over deze plant. Deze boeken zijn sinds kort in langdurige bruikleen van Naturalis. Hier zijn ze niet alleen beter beschermd tegen diefstal, maar ze kunnen hier ook beter worden bestudeerd. Botanisch filosoof Norbert Peeters en botanica Isabela Pombo Geertsma leggen het uit.
De kruidboeken die zijn overgekomen zijn geschreven in de 16e eeuw door Fuchs en Bock, volgens Peeters de "geestelijk vader van de moderne botanie". Zij hadden als doel om kennis over de geneeskrachtige werking van de Europese planten te bundelen. Bij de tekeningen, die door een houtsnijder in het boek zijn gedrukt en later zijn ingekleurd, staat in gotisch schrift allerlei informatie over de geneeskrachtige werking van de plant.
Etnobotanica Isabela Pombo Geertsema, informatiespecialist Godard Tweehuysen (Naturalis) en Norbert Peeters, botanisch filosoof
© Vroege Vogels
Een voorbeeld is de alruin. De wortels van deze plant worden vaak getekend als een klein mensje, en deze plant zou dan ook de mens in zijn geheel gezonder maken: de geest dus. Deze plant komt terug bij zowel Fuch als Bock. Deze plant werd verkocht tegen psychische problemen en was best wel kostbaar. Daarom verzonnen sommige handelaren een listig trucje. Ze kerfden een mensenlichaam uit de wortel van de goedkopere heggenrank en lieten hem vervolgens nog een aantal dagen in de pot staan zodat hij weer wat wortelhaartjes kreeg. Ze verkochten de plant met harig wortelfiguurtje vervolgens met winst als alruin.
De Alruin uit Bock
© Norbert Peeters
De boeken leveren hopelijk nieuwe informatie op. Niet alleen over hoe men in de 16e eeuw over planten dacht, maar ook over hekserij. Botanici nemen nu aan dat giftige planten werden gebruikt door 'heksen', voornamelijk vrouwen die veel wisten van de geneeskrachtige werking van kruiden. Pombo Geertsema: "Nu wordt vooral de nachtschadefamilie in verband gebracht met hekserij, maar waarom? Er zijn wel meer giftige planten. Dus waarom deze?". Wellicht bieden de boeken van Fuch en Bock uitkomst.
Er staat ook veel symboliek in de boeken zoals Hercules bij de populier en de buxus met de haan
© Norbert Peeters
Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.
Met belangstelling volgde ik het item over mandragora/alruinwortel. Als kunstenaar heb ik 15 jaar geleden veel onderzoek gedaan naar de nachtschadeplanten en hun rol in hekserij. Dat resulteerde in een solotentoonstelling in het Natuurhistorisch in Rotterdam. Ik zou graag in contact komen met mevrouw Isabella Pombo Geertsma, omdat ik zeer veel materiaal heb over dit onderwerp. Ik kan geen mogelijkheid vinden op internet om haar een mail te sturen. Misschien kunt u helpen?
misschien is mijn reactie onplaatsbaar maar wel interessant toch.mvg,maarten
omdat deze een roes opwekken,althans het bilzenkruid en de doornappel.enige tijd na inname van thee getrokken van alle delen van de plant,kreeg ik de onweerstaanbare neiging om naar buiten te gaan en de kleren uit te doen omdat deze benauwd en vreemd aanvoelden,de omgeving,een tuin met planten en nstruiken,begon te pulseren,door de atropine verwijde pupillen kon ik in het donker toch tamelijk goed zien en een schitterende glans bewoog over bladeren,deplanten en struiken bewogen ritmisch in de zachte wind ik bewoog mee de wind streelde mijn huid het ritselen van de bladeren begon betekenis te krijgen een sterk erotiserende werking werd ik gewaar.Na enkelen uren breekt de chemie af en kijk je terug op een heftige trip waarbij je enigzins buiten jezelf treed ,heel lichamelijk alles ervaart en blij bent dat niemand het zag omdat dat weliswaar niet de brandstapel maar toch verkettering tot gevolg zou hebben gehad in de buurt.naakt in de tuin dansen zo doen we dat hier niet.vandaar dat heksen gedoe ook omdat het ten meeste vrouwen waren die stiekum bij elkaar moesten komen en wat experimenteerden.mellie uyldert behandelt deze kruiden in haar boek geneeskruidenin het hoofdstuk magie der kruiden. in elk geval,dit is wat ik weet,het boek is te leen eventueel,mvg,maarten
Maandag, woensdag en vrijdag versturen wij je alle informatie uit de radio en tv-uitzending en het laatste internetnieuws.