Koraalherstel op Bonaire

Op Bonaire wordt op allerlei manier het koraal beschermd, zelfs opnieuw opgekweekt. Zo is het Coral Restauration Project opgestart. Dat is een kweek- en restauratieprogramma voor diverse soorten koraal. Er wordt nieuw gekweekt koraal uitgezet in gebieden waar het is aangetast door bijvoorbeeld orkanen.

De afgelopen tien jaar ontwikkelde de Coral Restoration Foundation een methode om nieuw koraal te kweken door het te laten groeien op een ding dat doet denken aan een oude televisieantenne. Vorig jaar is deze koraalkweekmethode ook op Bonaire geïntroduceerd met twee demonstratiekwekerijen bij het duik oord en een meer beschermde voor de kust van Klein Bonaire, een klein onbewoond eilandje voor de kust van Bonaire. Bijna alle uitgezette koraalfragmenten overleven op Bonaire en ze groeien en vertakken zich goed: tot bijna drie keer hun grootte in negen maanden. Deze groeisnelheid behoort tot de snelste die de Coral Restoration Foundation ooit gezien heeft. Bovendien verwacht de stichting binnen twee jaar de eerste natuurlijke voortplanting.

Problemen
Naast verzuring en klimaatverandering is een belangrijk probleem het ontbreken van riolering en waterzuivering op Bonaire. Huizen en hotels hebben lekkende septic tanks, waardoor afvalwater in de grond wegsijpelt. Omdat Bonaire zelf ook uit overblijfselen van koraal bestaat, is de grond poreus. Het afvalwater bereikt binnen de kortste keren de zee. Het zeewater rond Bonaire bevat nu twee keer zoveel voedingsstoffen fosfaten en nitraten als enkele tientallen jaren geleden. Met als gevolg dat de algengroei op het rif geëxplodeerd is. Koraal en algen verdragen elkaar absoluut niet; het rif staat op afsterven.

Een van de meest problematische soorten is de invasieve koraalduivel ( Pterois volitans ) uit de Indo-Pacific. Deze vis predeert vooral jonge rifvis en kan door het ontbreken van natuurlijke vijanden een grote invloed krijgen op de stand van de herbivore vissen en daarmee indirect op het voorkomen van algen en koralen.

Bonaire koraal
Het Bonaire National Marine Park is het oudste onderwaterpark, zeereservaat, ter wereld. Het omvat de zee rond Bonaire en Klein Bonaire van de hoogwaterlijn tot zestig meter diepte. Het park is in 1979 ingesteld en omvat 2600 hectare koraalrif, zeegras- en mangrovevegetaties. Ook de lagune Lac maakt deel uit van het onderwaterpark. In 1999 ontving het onderwaterpark de status van nationaal park van de Nederlandse Antillen.

Het onbewoonde eilandje Klein Bonaire werd in 2001 als wettelijk beschermd natuurgebied aan het onderwaterpark toegevoegd. Het beheer is in handen van de Stichting Nationale Parken Bonaire (STINAPA) die ook het Washington Slagbaai National Park beheert. Het koraal is wereldberoemd en nog relatief in goede staat – vergelijk het eens met het veel beroemdere Great Barrier Reef, dat haar Wereld Erfgoed status verliest. Tegelijkertijd staat ons Bonaire National Marine Park op de Nederlandse nominatielijst om werelderfgoed te worden!

De koraalriffen en het onderwaterleven van Caribisch Nederland verkeren in vergelijking tot de rest van het Caribisch gebied nog in redelijke staat. Maar toerisme leidt ook tot bedreigingen voor het koraalrif. Vervuiling in de vorm van afval en afvalwater is een groot probleem. Ook erosie, klimaatverandering, verzuring van het zeewater, scheepvaart en schadelijke vistechnieken bedreigen de riffen en de zeedieren. Op Bonaire zijn de laatste jaren actieprogramma’s opgestart om het koraal te behouden. Onder andere een terugkweekproject: coral tree nursery.

Dit voorjaar startte het Wereld Natuur Fonds een grote campagne voor het behoud van de Nederlandse koraalriffen bij Bonaire, Saba en St. Eustatius.