Koolmezen kunnen ook verlegen zijn

Net als mensen hebben dieren ook persoonlijkheden, zo kunnen ze agressief, brutaal, sociaal, nieuwsgierig en actief zijn. Bijzonder hoogleraar dierenpersoonlijkheid Kees van Oers onderzoekt al twintig jaar het karakter van koolmezen. Want de koolmees is het ideale modelsoort voor deze studie. Zo blijkt uit onderzoek dat koolmeesvrouwtjes niet altijd gaan voor het stoerste mannetjes met de breedste borststreep, nee hun partnerkeuze is heel persoonlijk. Zo kiezen brutalere vrouwtjes juist vaak een zorgzamer mannetje.

Sinds 1997 onderzoekt het NIOO persoonlijkheden bij koolmezen. Een persoonlijkheid bij dieren wil zeggen dat individuen anders reageren op dezelfde situatie. En dat komt vaak door hun genetische aanleg en hormoonhuishouding. Bij koolmezen worden twee types onderscheiden: de snelle en de langzame. De snelle koolmees gaat bij het binnengaan van een nieuwe omgeving al heel snel van boom naar boom om het hele gebied te verkennen. Bij de langzame duurt dat langer omdat elke boom eerst goed onderzocht dient te worden. Ook als er een onbekend object in hun verblijf geplaatst wordt, zal de snelle dit eerder benaderen. Het verschil in persoonlijkheid helpt de soort te overleven, want soms zijn er koolmezen nodig om een nieuw gebied snel te bevolken, maar op andere momenten is wat meer behouden gedrag gepast.