Klapekster als alarmvogel

De meeste vogelliefhebbers kennen de klapekster als de wintergast die vaak vanaf een hoog uitkijkpunt open gebieden zoals heidevelden, veengebieden en duinen overziet. Hiervandaan loert hij naar de grond en doet hij geregeld uitvallen naar muizen, insecten, hagedissen en vogeltjes.

Gebruik
Minder bekend is dat de klapekster in vervlogen tijden ook gebruikt werd door de mens. De negentiende-eeuwse valkenvangers op de uitgestrekte heiden van Noord-Brabant gebruikten de klapekster namelijk als alarmvogel bij de jacht op roofvogels. Dat zit zo: de klapekster heeft een zeer sterk gezichtsvermogen en is erg waakzaam. Hij werd daarom door de valkenier aan een koord vastgebonden. Zodra de vogel vervolgens een overtrekkende slechtvalk ontdekte ging hij tekeer, zodat de valkenier z’n maatregelen kon nemen. Met behulp van een lokvogel, een duif bijvoorbeeld, kon de valk dan worden gevangen.

Bijnamen
Dit bezorgde de klapekster de bijnaam ‘handwerk’, ofwel het hulpje van de valkenvanger. De klapekster werd bij de vangst namelijk op de hand genomen. Andere bijnamen die dit de klapekster opleverde zijn valkwachter en veldheer.