Kievitsbloemen in volle bloei

In de velden van Scherenwelle bloeien honderden wilde kievitsbloemen. Met hun grote paarse bloemen vallen de kievitsbloemen op in de uiterwaarden langs de IJssel. De hoeveelheid kievitsbloemen op deze locatie is bijzonder. Vroeger waren er veel meer kievitsbloemen in Nederland, maar door waarschijnlijk ontwatering en intensiever gebruik van het land zijn er steeds minder van deze prachtige bloemen te vinden. De kievitsbloem doet er maar liefst acht jaar over om in bloei te komen. Dat maakt de plant ook kwetsbaar. 

Met in de verte het dorpje Wilsum, gaan we op zoek naar een bloem waar de Uiterwaarde bekend om staat. De wilde kievitsbloem is een prachtige bloem, die vrij zeldzaam is in Nederland. In de velden van Scherenwelle bekijkt Menno met Ger Klijnstra, Staatsbosbeheer, de bloeiende kievitsbloemen. De kievitsbloem herken je aan hun bengelende klokken, waar vaak ook hommels in te vinden zijn.

De wilde kievitsbloem is een typische bloem die hoort in de uiterwaarden van de Nederlandse rivieren. Maar de bloem stelt wel behoorlijk veel eisen aan zijn omgeving. De vrij grote zaden van de bloem verspreiden zich drijvend via het water van de rivier. Om de zaden te verspreiden, moet het het groeigebied jaarlijks overstromen. De waterstanden van de rivier moeten daarnaast passen bij wat de bloem fijn vindt, en hierom kiezen de bloemen een goed plekje uit in de velden langs de IJssel. Ze groeien bijvoorbeeld niet lands de rivier de Rijn, omdat hier het wat er op ongunstige tijdstippen voor de bloem hoger komt. 

De bloemen worden bestoven door hommelkoninginnen. Specifiek door de koninginnen, want omdat de bloemen vrij vroeg in het jaar bloeien, zijn de andere hommels nog niet actief. Hommelkoninginnen overwinteren alleen en zonder soortgenoten, in tegenstelling tot bijenkoninginnen. Voordat ze een nieuw nest gaan maken, vliegen ze eerst rond op zoek naar voedsel. De grote koninginnen passen maar net in de smalle kievitsbloemen, maar de hommels zijn toch erg van belang voor de soort. Uit onderzoek blijkt dat de kievitsbloemen die bezocht zijn door de hommels minder snel ziek worden. Door die bevruchting krijgt de plant bescherming tegen levensbedreigende schimmelinfecties.