Kies reuzenhert legt vegetatie in ijstijd bloot

In mei van dit jaar werd er in het zand van de Zandmotor de kies van een reuzenhert gevonden. De oplettende vinder zag in de kies nog plantenresten zitten. Een unieke kans voor de paleoecologen van de Universiteit van Amsterdam. Die hebben minitieus de plantenresten uit de kies gepeuterd en het materiaal heel precies bestudeerd.

De samengeperste plantenresten, waaronder stuifmeelkorrels, waren zeer goed bewaard gebleven in de diepe plooien van de kies. De plantenresten dateren van ongeveer 42.500 jaar geleden, ten tijde van de laatste ijstijd. Op dat moment lag het grootste deel van de Noordzee droog doordat enorme hoeveelheden water waren opgeslagen in de vorm van landijs. Het reuzenhert ( Megaloceros giganteus ) had een enorm gewei en het is een van de grote herbivoren. Het reuzenhert leefde vanaf zo´n 400.000 jaar geleden. Het laatste voorkomen in West-Europa is gedateerd op 9430 jaar geleden, dus in het Holoceen. Paleoecoloog Bas van Geel werkte mee aan het onderzoek: “We zagen bijvoorbeeld kluitjes van onrijpe stuifmeelkorrels, waaruit bleek dat het reuzenhert bloeiende alsem heeft gegeten”.

Analyse van het fossiele stuifmeel liet zien dat het dieet van het reuzenhert voornamelijk bestond uit alsem ( Artemisia ). Alsemsoorten die op de steppe groeiden bevatten een hoog gehalte aan kalk, iets wat zeer belangrijk is voor de groei van de gigantische geweien van de reuzenherten. De voedselvoorkeur van het reuzenhert toont ook naar alle waarschijnlijkheid aan waardoor het dier is uitgestorven. De veranderende bodemcondities na de laatste ijstijd, hebben ervoor gezorgd dat er grote veranderingen in de vegetatie optraden. Hierdoor waren er hoogstwaarschijnlijk steeds minder minerale nutriënten aanwezig. Voor het maken van een nieuw gewei en dus ook voor het voorbestaan van deze diersoort, was juist het eten van deze planten noodzakelijk.