Advocaat van de natuur en spreekbuis van het milieu.

Kees Moeliker: de kraaienbar

  •  
29-10-2017
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
228 keer bekeken
  •  
keesmoeliker_kraai
Sinds bijna niemand meer binnenskamers rookt, vormen achteloos weggegooide sigarettenpeuken een grote bron van vervuiling. Het aantal waar het wereldwijd om gaat is duizelingwekkend: vierenhalf triljoen - dat is een getal met twaalf nullen. Rokers denken ‘die vergaan wel’ (nee dus!) en pieken de peuken massaal het milieu in, asbakken en peukenzuilen ten spijt. Wie ergert zich niet aan die rotzooi?
Ook voor Bob Spikman en Ruben van der Vleuten zijn peuken op straat een doorn in het oog. Zij ontwikkelden een apparaat waarmee ze kraaien verleiden om peuken te verzamelen en in te leveren. Ze hebben hun uitvinding Crowbar genoemd, een Engels woord dat ik hierbij officieel vertaal als ‘kraaienbar’. Afgelopen week waren de twee in Delft opgeleide industrieel ontwerpers er mee in het nieuws. 
Het is een soort vrijstaande trechter waar de vogels dingen in kunnen gooien. Een slimme scanner herkent wanneer dat een peuk is, en beloont de kraai alleen dan met een beetje voer. Zo worden ze geconditioneerd om meer peuken af te geven. Bob en Ruben zijn geïnspireerd door de Amerikaanse technoloog Joshua Klein die in 2007 een pinda-automaat maakte die kraaien beloont met een aardnoot als ze een muntje inleveren. Hij berekende dat er jaarlijks in de Verenigde Staten 1.185.410.000 dollar aan muntgeld op straat terecht komt. Dat is minder dan peuken, maar volgens Klein voldoende om muntzoekende kraaien en zijn machine economisch rendabel te verklaren.
Al deze briljante ideeën leunen op de buitengewone intelligentie van kraaien en hun vermogen tot leren en imiteren. U kent de kraaien wel die in Japan walnoten op de weg gooien, ze laten overrijden door auto’s en pas bij het groene voetgangerslicht de gruzelementen gaan opeten. Of de kraai die een haakje aan een ijzerdraadje boog om een worm uit een potje te vissen. Ze zitten op hetzelfde niveau als mensapen.
De vraag die natuurlijk opborrelt is of de kraaienbar realistisch is? Kraaien peuken laten verzamelen is zeker mogelijk, maar je hebt per kraaienbar wel een aantal goed getrainde laboratoriumkraaien als voorbeeld nodig om het goede werk uiteindelijk door wilde kraaien te laten overnemen. Kom daar maar eens aan. Spontaan gaan kraaien echt geen peuken rapen. En wist u dat peuken ook een goede kant hebben? Sigarettenfilters die verwerkt zijn in vogelnesten verminderen dankzij de nicotine het aantal bloedzuigende luizen en mijten en verhogen daarmee de overleving van nestjongen. Peuken zijn dus giftig, mogelijk schadelijk voor de kraaiengezondheid, en er zijn ook nog wel wat dier-ethische argumenten te verzinnen om de kraaienbar tot de grond toe af te branden. Maar daar gaat het niet om.
Misschien is de kraaienbar van Bob Spikman en Ruben van der Vleuten een grap - maar wel een goede - die de rokende mens op een onconventionele wijze diep aan het denken zet over de rotzooi waarmee ze stad en land achteloos vervuilen.

Meer over:

kees moeliker
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Maandag, woensdag en vrijdag versturen wij je alle informatie uit de radio en tv-uitzending en het laatste internetnieuws.