Advocaat van de natuur en spreekbuis van het milieu.

Karina Wolkers: De herfst is het einde

  •  
27-10-2013
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
176 keer bekeken
  •  
Karina_Wolkers_02.jpg
De herfst is het jaargetijde dat inspireert tot het schrijven van onsterfelijke poëzie. Niet in de trant van: 'De bladeren vallen van de bomen, nu gaat de herfst weer komen', een regel die in elk herfstversje op de jeugdpagina van de krant voorkomt en die de moeder is van alle clichés over de herfst.
Maar:
To Autumn
Season of mists and mellow fruitfullness,
Close bosomfriend of the maturing sun.
De ode die de jonggestorven Engelse dichter John Keats schreef op 19 september 1819 na een wandeling door de stoppelvelden in de omgeving van Winchester Cathedral. Elk jaar, op die septemberdag, las Jan het gedicht hardop voor, en hieven wij het glas op de dichter en zijn meesterwerk.
Niemand hield meer van de herfst dan Jan Wolkers. Hij verklaarde dat soms uit het feit dat hij in oktober geboren was. De zomer kon hem gestolen worden. Het stoffige vermoeide groen, het strandvermaak, de sfeer van verveling die hem deed denken aan de ellenlange zomervakanties uit zijn jeugd. Het kon niet snel genoeg voorbij zijn.  En altijd kwam er weer die dag, half augustus - wanneer de meeste mensen denken dat het nog volop zomer is - dat hij 's ochtends naar buiten stapte op het terras en verlekkerd zei 'de herfst is begonnen.' Op die dag van de kanteling der seizoenen, zoals hij het noemde, hangt er een fijne nevel in de lucht waar de zon gedempt doorheen schijnt. Het silhouet van bomen en bouwwerken aan de horizon is duidelijk zichtbaar in een blauwig waas. De lucht erboven subtiel roze dat overgaat in grijsblauw. Het harde zomergroen van de bomen in de tuin is in het strijklicht zachter, er is al een zweem van geel blad in de berken en van oranje in de krentenboompjes. Opeens zie je overal de webben van de kruisspin, door de kleine druppeltjes langs de draden die glinsteren in het bleke zonlicht. En er heerst een grote stilte. Geen vogel te horen of te zien. Na een hectisch broedseizoen lijken ze even gas terug te nemen. Zelfs het geschreeuw en gejoel van de langsfietsende kinderen op werkweek klinkt zachter alsof ze allemaal een bivakmuts van mos opgezet hebben gekregen.
Jan heeft veel poëzie geschreven over de herfst. In de bundel Jaargetijden staan drie sonnetten of fourteenliners met de titel De herfst is het einde. Ze zijn nogal somber en gaan over het grote verval van de natuur in de late herfst. Nergens de zacht melancholische sfeer van To Autumn. Keats was pas drieëntwintig toen hij dit schreef en had nog een heel leven voor zich moeten hebben. Hij stierf in januari 1821 in Rome, vijfentwintig jaar oud. Jan was tachtig en wist dat zijn leven bijna voltooid was. Hij stierf in het hart van een kleurrijke herfst, een week voor zijn tweeëntachtigste verjaardag, thuis, op Texel.
Delen:

Praat mee

Onze spelregels.

0/1500 Tekens
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Maandag, woensdag en vrijdag versturen wij je alle informatie uit de radio en tv-uitzending en het laatste internetnieuws.

BNNVARA LogoWij zijn voor