Jane Goodall in Nederland

Het grootste deel van haar leven heeft de nu 75-jarige Jane Goodall tussen de chimpansees geleefd en gewerkt. Tegenwoordig reist ze 300 dagen per jaar om overal op aarde over chimpansees  te praten. Dit weekend is ze in Nederland en Vroege Vogels ontmoet haar in Burgers' Bush.

Het werk van Jane Goodall wordt in ons land gesteund door het Jane Goodall Instituut. Dat heeft een vertaling gemaakt van een bijzondere tekst van hun naamgeefster:

"Het is gemakkelijk om de moed in de schoenen te laten zakken als we de huidige stand van zaken in deze wereld aanschouwen. Is er überhaupt een toekomst voor onze planeet Aarde? Over de hele wereld komen we ontstellende vervuiling tegen, de natuurlijke balans is ernstig verstoord, we zijn bezig onze prachtige planeet te vernietigen. Er bestaan grote zorgen over uitbraken van epidemieën waar geen medicijnen voor bestaan. In plaats van de oorzaken daarvan aan te pakken, martelen we miljoenen dieren in naam van medische vooruitgang. Maar ondanks alles, heb ik hoop. En mijn hoop is gebaseerd op vier redenen:

Ten eerste krijgen we eindelijk inzicht in de problemen en gevaren die ons bedreigen en maken we ons sterk voor het behoud van het leven zoals wij dat kennen op aarde. Het moet toch mogelijk zijn om ons probleemoplossend vermogen en onze hersenen te gebruiken, de handen in elkaar te slaan, om te zoeken naar een manier van leven die in harmonie is met de natuur? En inderdaad zijn inmiddels veel bedrijven begonnen om hun manier van werken in een "groen" jasje te steken, en beginnen miljoenen mensen over de hele wereld er inmiddels van overtuigd te raken dat wij allemaal onze verantwoordelijkheid voor onze leefomgeving en ons nageslacht hebben, en dat de manier waarop ieder individu zijn leven leidt wel degelijk een verschil uitmaakt.

Mijn tweede reden voor hoop ligt in de ongelofelijke hoeveelheid energie, enthousiasme en tomeloze inzet van steeds meer jonge mensen, wereldwijd. Hoe meer ze te weten komen over de hedendaags milieu- en sociale problematiek die zij van ons erven, hoe meer ze willen knokken om deze problemen op te lossen. Logisch: hun inzet bepaald hoe hun wereld er morgen uit ziet. Uiteindelijk zullen ze zelf gaan werken, zullen ze posities van leiderschap verwerven, zullen ze zelf kinderen krijgen. Jonge mensen zullen zich, mits ze goed geïnformeerd worden en vrijheid van handelen krijgen, realiseren dat wat zij doen het verschil kan maken en dat zij de wereld kunnen veranderen.

Mijn derde reden ligt in het ontembare karakter van de menselijke geest. Er zijn zoveel mensen geweest die ogenschijnlijk niet te verwezenlijken dromen koesterden, en die dromen, omdat ze nooit opgaven, toch wisten te verwezenlijken of er in elk geval voor zorgden dat anderen na hen die dromen konden waarmaken. Op mijn reizen over de hele wereld kom ik zo enorm veel onvoorstelbare en verrassende mensen tegen: zij vormen mijn inspiratiebron. En ze inspireren de mensen om hen heen.

Mijn vierde reden tot hoop is gelegen in de wonderbaarlijke veerkracht van de natuur, als we haar de kans geven en haar zonodig een handje helpen. Er bestaan talloze succesverhalen. De rivier de Theems was ooit zo sterk vergiftigd, dat er bijna geen leven meer in voorkwam. Nu, na een massale schoonmaakoperatie, zwemmen er weer vissen en zijn veel vogels teruggekeerd om er te broeden. Een paar jaar geleden bracht ik een bezoek aan Nagasaki. Wetenschappers hadden voorspeld dat hier, na de atoombom, zeker dertig jaar niets meer zou groeien. In werkelijkheid verschenen er al heel snel kiemplantjes, hoewel zeker radioactief. Een van de kiemen is uitgegroeid tot een hoge boom met dikke knoestige stam, vol scheuren en spleten. Deze boom krijgt ieder voorjaar weer groene bladeren. Ik draag er een bij me als symbool van hoop.

Laten we dus vooral de toekomst vol hoop tegemoet zien, want zonder die hoop rest ons niets anders dan de laatste natuurlijke bronnen op te eten en te drinken, terwijl we toekijken hoe onze planeet langzaam afsterft. Laten we in plaats daarvan geloven in ons zelf, ons eigen kunnen, ons verstand, onze onwrikbare geest. Laten we leren alle levende dingen te respecteren. Laten we proberen om ongeduldigheid en intolerantie te vervangen door begrip en medeleven. En liefde.