JanCees van Beers: De archaïsche natie

Soms is vuurwerk de metafoor voor de wijze waarop het politieke debat wordt gevoerd. De afgelopen week echter was vuurwerk zélf het onderwerp van dat debat. Mevrouw Cramer, minister van VROM, stak in het kabinet het lont aan en kwam met een aantal maatregelen die het gebruik van vuurwerk moeten beperken. Opvallend daarbij is dat de beperkingen vooral lijken te zijn ingegeven door de materiele schade die wordt aangericht in de periode rond de jaarwisseling. Ook de veiligheid lijkt een stevig accent te krijgen.

Tijdens de voorbije jaarwisseling moesten onder meer bushokjes, schoolgebouwen en auto’s het ontgelden en er vielen weer de nodige slachtoffers. Haar zorgen zijn terecht.

Wat ik evenwel mis bij de door haar aangekondigde maatregelen is de milieuschade. Immers, het behoeft geen betoog, dat de vele tonnen afgestoken vuurwerk een immense luchtverontreiniging aanrichten, nog los van de geluidsoverlast. De luchtkwaliteit en de geluidsoverlast staan al jaren op de politieke agenda. 

Groot alarm, omdat zure regen een welhaast onherstelbare schade heeft aangericht aan de biotoop van talrijke dieren en planten.

Inmiddels zijn er geplande doelstellingen bij de reductie van Co2. Het fijnstofgehalte blijkt een sta in de weg voor het realiseren van bouwprojecten. Kilometerslange geluidschermen en de toepassing van roetfilters moeten het leefklimaat verbeteren. Er is hier te lande zelfs enig ongeduld te bespeuren, omdat de toepassing op Europees niveau van roetfilters te traag zou verlopen. Nederland lijkt zich op dit punt als gidsland te willen profileren. Des te vreemder is het dat de minister nu niet écht doorpakt. Dat maakt het Nederlandse standpunt er daardoor niet geloofwaardiger op. Sterker nog, Nederland lijkt te willen volharden in een archaïsche traditie die niet meer past bij een beschaafde samenleving. Beschaafd in termen van respect voor het leefmilieu van mens, dier en plant, consistent en consequent bij het verbeteren daarvan. 

Ik beveel de minister aan om een nieuwe millenniumdoelstelling door het kabinet te laten vaststellen. Algehele afschaffing van het vuurwerk tijdens de jaarwisseling om zich daarmee te scharen bij de naties die deze beschaving inmiddels wel hebben weten op te brengen. Stoppen is moeilijk, afkicken ook. Daarom zou ze, om definitief afscheid te nemen van deze volstrekt achterhaalde primitieve gewoonte,  nog één maal over bijvoorbeeld vijf jaren, de vuurwerktraditie kunnen toestaan als een slotakte om deze vervolgens geheel en voor altijd af te schaffen. Pure winst voor het milieu en bijdragend aan een moderne beschaving!