Infrarood onderzoek legt energielekken genadeloos bloot

Het infrarood scannen van een gebouw is een effectieve methode om onvermoede energielekken op te sporen. Ook nieuwe gebouwen blijken op IR-foto’s lekken te vertonen. Daarom moet de overheid het gebruik van IR-technologie stimuleren, stellen De Provinciale Milieufederaties. Door onvermoede lekken tijdig op te sporen, kunnen efficiënt stappen worden gezet om energie te besparen, zowel in de woning- als utiliteitsbouw.
Met ‘Ontdek het lek’ hebben de milieufederaties in Nederland 24 gebouwen laten scannen met een infrarood- of warmtebeeldcamera. Van het eerste gebouw is op 10 april het rapport gepresenteerd. Het gaat hier om de woning van de Friese Commissaris van de Koningin, de heer drs E.H.T.M. Nijpels. De andere resultaten komen later in april en mei gereed en worden gepubliceerd op de website http://www.ontdekhetlek.nl/ . De scans zijn verricht door Gasunie Engineering & Technology.
De milieufederaties leggen de bevindingen van ‘Ontdek het lek’ op tafel bij overheden en opdrachtgevers in de bouw. Samen met deze partijen spelen ze al in verschillende projecten een actieve rol op het gebied van bewustwording en uitvoering betreffende energiebesparing.

Een 7,5 voor de woning van de heer E.H.T.M. Nijpels
De heer Nijpels krijgt van de milieufederaties een 7,5 voor zijn woning. Slechts op een paar plaatsen blijkt warmte te lekken. De meeste kunnen met eenvoudige maatregelen worden verholpen. De heer Nijpels zei blij te zijn met zijn deelname aan het project. “Maar ik ga graag nog een stapje verder. Ik daag Gasunie uit om met voorstellen te komen die mijn woning nóg energiezuiniger maken”. Gasunie gaf aan deze handschoen op te nemen.
Het rapport van de woning is te vinden op http://www.ontdekhetlek.nl/ .

Voorlopige resultaten ‘Ontdek het lek’
Er zijn oude én nieuwe gebouwen gescand, zodat de uitkomsten onderling verschillen.
Bij gebouwen uit de historische of monumentale bouwvoorraad is isolatie niet eenvoudig. Cultuurwaarde, bouwfysica, historische materialen en constructie zijn van grote invloed. Hier ligt voor de overheid een rol voor het stimuleren van kennisuitwisseling en –overdracht.
Daarnaast zijn er verouderde panden waarvan de kwaliteit van de isolatie niet meer voldoet aan de laatste stand van de techniek. Vooral koudebruggen dragen bij aan een aanzienlijk warmteverlies. Ook is er sprake van enkelglas en verouderde aluminium kozijnen.
Er zijn ook nieuwe gebouwen gescand. Ondanks alle aangescherpte bouwvoorschriften, die zeker een goede uitwerking hebben op de isolatie, zijn tal van afwijkingen gevonden.

Voorlopige algemene conclusies en aanbevelingen
In het algemeen is gebleken dat een infrarood scan de zwakke punten in een gebouwschil scherp aan het licht brengt. Met de uitkomst van thermografisch onderzoek kan een uitgebalanceerd renovatieplan worden opgesteld.
Warmteverlies en gasverbruik kunnen worden beperkt door:
• isolerende beglazing (dubbelglas, achterzetbeglazing);
• na-isolatie binnenzijdevan de geveltochtbeperkende maatregelen;
• modernisering van stookinstallatie en isolatie van appendages en leidingen;
• modernisering van temperatuurregeling (zone-regeling en gebouwbeheersysteem).

Waarom dit project?
Het klimaat verandert wereldwijd door het grootschalige gebruik van fossiele brandstoffen. Daar kunnen we zelf iets aan doen, bijvoorbeeld door energie te besparen. Er kan nog veel energie worden bespaard, zowel in bestaande als in de nieuwbouw, bij woningen en utiliteitsbouw.
De Provinciale Milieufederaties maken zich sterk voor energiebesparing. Samen met overheden en bedrijven werken ze aan bewustwording en uitvoering. Met ‘Ontdek het lek’ introduceren ze de mogelijkheden om onvermoede energieverspilling aan te pakken. Hoe staat het met de isolatie van oude en nieuwe gebouwen, en wat kunnen we er aan verbeteren? Daarom is aan Gasunie Engineering & Technology opdracht gegeven om 24 gebouwen te scannen met een infrarood camera, het verwarmingssysteem te beoordelen en om conclusies en aanbevelingen te formuleren.
De beheerders van de gebouwen hebben zich bereid verklaard om waar mogelijk met de aanbevelingen aan de slag gaan. De milieufederaties volgen de voortgang daarvan. Ze verwachten dat dit goede voorbeeld goed doet volgen. Daarom zijn de gebouwen mede geselecteerd op hun (semi-) publieke functie of uitstraling.
Ontdek het lek is mede mogelijk gemaakt door de Nationale Postcode Loterij

Infrarood- of warmtebeeldcamera
Met een infrarood- of warmtebeeldcamera kan contactloos de temperatuur van een object worden gemeten. Met name de temperatuurverschillen van een gebouwschil kunnen met grote nauwkeurigheid in beeld worden gebracht. Op basis hiervan kunnen onregelmatigheden worden vastgesteld. Vakkennis is nodig om te kunnen zien of het om gebreken in de gebouwschil gaat. Niet alle materialen geven evenveel infrarood licht af en ook kan een gebouw van buitenaf worden opgewarmd. Wanneer onder de juiste buitencondities zo’n scan wordt gedaan, kan een warmtelek worden ontdekt.
Gasunie Engineering & Technology heeft de scans telkens verricht in de late avond, bij temperaturen vlak boven het vriespunt. Dankzij deze zorgvuldigheid is onder meer de invloed van stralingswarmte (zon) teruggedrongen. Foto’s die zonverwarmde gevels en daken weergeven, kunnen ten onrechte de indruk wekken dat de gebouwen warmte lekken.
De 24 scans zijn gemaakt in de afgelopen twee winters.