Het mysterieuze dwergnijlpaard

Het is één van de meest bedreigde zoogdieren van Afrika, het dwergnijlpaard. Dat wil zeggen: waarschijnlijk, want niemand weet precies hoeveel er nog zijn. Poepzoekende speurhonden moeten een tipje van de sluier gaan oplichten.

Dwergnijlpaarden zijn, zoals de naam al zegt, een stuk kleiner dan gewone nijlpaarden: ongeveer zo groot als een kleine pony. Ze wegen tussen 150 en 200 kilo. Maar wat nog veel opmerkelijker is: ze leven heel verborgen in het tropisch regenwoud van West-Afrika. Daar leven ze overdag in schuilplaatsen in de oever van de rivieren en trekken ze 's nachts het bos in om planten te eten.

De dieren leven zó verborgen dat zelden iemand ze te zien krijgt. Het is dus ook niet bekend hoeveel er nog zijn, laat staan hoeveel mannetjes of vrouwtjes er zijn. Om die laatste vraag te beantwoorden laat de Schotse ngo IBREAM (Institute for Breeding Rare and Endangered African Mammals) speurhonden trainen om het verschil te ruiken tussen poep van mannetjes en van vrouwtjes.

Mariska Snelleman van 'Conservation Dog Services' traint enkele honden eerst met poep van dwergnijlpaarden uit verschillende dierentuinen. Daarna hoopt zij dat de honden ook het verschil ruiken in mestmonsters die in Ivoorkust in het bos worden verzameld.

Directeur Monique Paris van IBREAM benadrukt dat dit onderzoek om meer draait dan alleen het dwergnijlpaard. "We willen allereerst dit bedreigde dier onderzoeken en beschermen. Maar in het verlengde daarvan staat het dwergnijlpaard voor veel meer. Het is een dier dat zijn omgeving beïnvloedt, bijvoorbeeld door plantenzaden te verspreiden en door de rivier te bemesten en zo de visstand te beïnvloeden. Met het dwergnijlpaard bescherm je dus een uniek habitat in het regenwoud van West-Afrika."

In 1997 probeerde een filmploeg beelden te schieten van de het dwergnijlpaard in Tai Forest,  een regenwoud gelegen in de Ivoorkust. Tot hun grote frustratie duurde het maanden voordat ze het dier eindelijk voor de camera kregen. Hierop is te zien hoe een mannetje uit de waterpoel stapt en binnen een paar seconden verdwijnt in de bosjes, perfect gecamoufleerd. Kijk hier naar de beelden: