Het CO2-alibi

De energieproducenten werken hard aan een groen imago door zogenaamd duurzame producten in de markt te zetten. Een daarvan is groen gas. Dat is gewoon gas waarvan de CO2 wordt gecompenseerd, met onder andere bomen. Deze bomen zijn vijftien jaar geleden via de energierekeningen al betaald door de consument en nu wordt er voor een tweede keer goede sier meegemaakt door Electrabel, E-on en Essent.

Dat gebeurt onder andere met bomen in Oeganda. ZEMBLA ging naar Oeganda en hoorde hoe mensen van hun land gejaagd zijn voor de aanplant van Nederlandse bomen.

Wapens
“Mijn geiten en koeien zijn gedood. Mijn huis is platgebrand. Mijn koffiebomen en bananenbomen zijn omgehakt. Er zijn nieuwe bomen voor in de plaats gezet. Ik had niets meer en moest weg. Ik kon me niet verdedigen tegenover de wapens waarmee ze kwamen”.

Dit vertelt Chele Musamali. Hij is in 1993 van zijn land verjaagd in de buurt van Mount Elgon in Oeganda. Op ditzelfde land worden een jaar later met Nederlands geld bomen geplant. Bomen in Oeganda die de CO2 uitstoot hier in Nederland moeten compenseren.

De bewoners zijn boos en hebben een jaar geleden weer bezit genomen van wat zij hun eigen land noemen. Ze kappen 800.000 bomen van de ruim 3 miljoen bomen die door de Stichting Face geplant zijn.

Niet verantwoordelijk
Volgens Boele Staal (bestuursvoorzitter van Stichting Face) kan Face er niets aan doen dat dat gebeurd is: “Wij hebben er bij de lokale autoriteiten op aan gedrongen daar een einde aan te maken om ervoor te zorgen dat die mensen weer buiten de grenzen van het nationale park komen. Face is niet verantwoordelijk voor wat de Oegandese regering doet.”

CO2 compensatie van burgers en bedrijven in Nederland leidt tot beslag van ruimte in vooral ontwikkelingslanden. Want de bossen moeten 99 jaar blijven staan en er kan dus niets anders met die grond gebeuren. In een land met landschaarste zoals Oeganda leidt dat onherroepelijk tot problemen.

Yutuko Kimaleni: “Laat de Nederlanders zelf een oplossing zoeken als uitstoot van CO2 een probleem voor ze is. Niet hier komen en mensen straffen door bomen te planten die de vervuiling van de lucht in Nederland moet compenseren. Dat is kolonialisme en wij dachten dat dat was afgelopen.”

Kort door de bocht
Volgens Boele Staal van Face is het onzin om van kolonialisme te spreken; “Het is natuurlijk wel heel erg kort door de bocht. Wat we met z'n allen proberen op deze wereld is de problemen van ons klimaat te boven proberen te komen. Daarnaast proberen we ontwikkelingslanden langszij te trekken door van alles en nog wat”.

De Samenwerkende Energieproducenten (SEP) richtten in 1990 de Stichting Face op. Doelstelling van de Stichting Face is om door het planten van bomen de CO2 uitstoot van de Nederlandse kolencentrales te compenseren. De energieproducenten zijn dan nog het eigendom van de Nederlandse overheid. De kosten die Face maakt worden door de energieproducenten middels een opslag op de energierekening doorberekend aan de consument.

Commercieel
De Stichting Face realiseert 50.000 hectare bos in Oeganda, Ecuador, Maleisië, Tsjechië en Nederland. Bij de liberalisering van de energiemarkt wordt de SEP opgeheven. De energieproducenten worden commerciële bedrijven (Electrabel, EON, Essent en NUON) en verlaten de Stichting Face. De tot dan toe gerealiseerde CO2 credits - vastgelegd in de bossen van Face - worden onder de erfopvolgers van de SEP verdeeld.

Electrabel, E-on en Essent gebruiken deze credits nu om het nieuwe product 'groen gas' in de markt te zetten. 'Groen gas' is gewoon gas, waarvan de CO2-uitstoot gecompenseerd wordt met bomen. Voor dat 'duurzame' product wordt door Electrabel en Essent een toeslag in rekening gebracht. De afnemer van 'groen gas' moet dus opnieuw betalen voor een product dat hij in het verleden zelf betaald heeft. De energieproducenten Electrabel en E-on willen niet in ZEMBLA reageren.

Bron: Zembla