Herpesvirus: hoeveel padden en kikkers zijn er besmet?

RAVON, kenniscentrum voor o.a. reptielen en amfibieën, doet een oproep om kikkers en padden met mogelijke herpesinfecties te melden. Herpesvirussen kunnen bij zowel mens als dier ziekte veroorzaken. Ook amfibieën, met name kikkers en padden, kunnen gevoelig zijn voor bepaalde herpesvirussen. Ondanks dat dit al sinds de jaren 90 bekend is, weten ze nog niet goed wat de gevolgen van deze infectie is op de wilde dieren.

Begin jaren 90 werden bij een populatie Italiaanse springkikkers ‘gekke vlekken’ ontdekt. Het ging om een type herpesvirus dat de vitaliteit van de dieren aantastte. Het is een ander type herpesvirus dan die bij mensen voor bijvoorbeeld de koortslip zorgt. Het kan dus ook niet overgedragen worden aan mensen.
Besmette kikkers en padden kunnen sterven aan de infectie, maar dit gebeurt niet altijd. Het is onbekend waarom de ene keer dieren sterven en de andere keer niet, en of een individu dat besmet is met het virus mogelijk een lagere weerstand of conditie heeft. Binnen Europa is dit ‘amphibian herpesvirus’ bekend in Engeland, Duitsland, Zwitserland en Italië. Tot dusver bekende gastheren zijn de bruine kikker, gewone pad, heikikker, knoflookpad en springkikker.

In Europa zijn twee soorten amfibieënherpes beschreven. De eerste, met de pakkende naam ‘Ranid Herpesvirus 3’ draagt, is in 2017 beschreven. Deze soort wordt met name aangetroffen in bruine kikkers, vooral in de voortplantingsperiode. De tweede in Europa aanwezige herpesvirussoort (Bufonid Herpesvirus 1) is in 2018 beschreven en treft voor zover bekend vooral de gewone pad.

De symptomen uiten zich bij kikkers met name als blaasjes die een gedeelte of het gehele lichaam kunnen bedekken. Deze blaasjes zijn vaak wat harder dan de rest van de huid en kunnen doorzichtig en ook ondoorzichtig zijn. Bij dieren die in het water verblijven hebben de blaasjes dikwijls een blauwige of wittige kleur. Tijdens de voorjaarstrek en de eiafzet worden met name mannetjes van de bruine kikkers met herpesvirusinfecties aangetroffen.

RAVON wil graag dat verdachte (besmette) en dode dieren met herpesachtige symptomen bij ze worden gemeld.  Heb je dus een zieke kikker of pad gezien? Maak dan een goede foto’s (inclusief goede detailopnames van de getroffen lichaamsdelen), noteer de exacte datum en locatie en neem contact op met RAVON.

Tekst: RAVON via Nature Today