Grootgrondbezitters, overheden en natuurorganisaties kunnen een herder met zijn kudde inhuren om heide te laten begrazen. Dat kost ongeveer 300 euro per dag. ,,Aangezien het hoeden van een kudde heel arbeidsintensief is, moeten we minimaal 60 uur per week werken. Dat betekent dat een herder zo'n 35 euro per uur verdient, waarvan hij zowel voor zijn kudde als voor zijn gezin moet zorgen. Dat is onder bijstandsniveau'', meent schaapherder Chris Griswin uit Epe, een van de 15 zelfstandige herders van Nederland.
Moeilijk
Herders hebben het volgens Griswin al enkele jaren moeilijk. ,,De kredietcrisis gaat ook aan ons natuurlijk niet voorbij. Er wordt ook al jaren op natuurbeheer bezuinigd. En het pakket 'natuur' wordt overgeheveld naar de provincies, en die zijn nu al sinds 2009 in de slag met het ministerie over een nieuwe vergoedingsregeling voor herders. Vorig jaar liep de oude regeling af en er is nog steeds geen nieuwe'', constateert hij.
Stoppen
Volgens Griswin hebben hij en sommige collega's vorig jaar gedeeltelijk voor niets stukken hei beheerd. ,,Je kan niet zomaar het ene jaar 100 schapen wegdoen en weer nieuwe kopen als je meer inkomsten hebt. Een kudde moet zorgvuldig op peil worden gehouden. Omdat er snel een nieuwe regeling zou komen, werkten we maar even voor niets. Achteraf gezien had ikzelf vorig jaar beter kunnen stoppen.''
Schapenvlees
De herders hebben samen met onderzoekers van de Wageningen Universiteit een praktijknetwerk daarometenweschaap.nl opgericht. Ze denken namelijk dat er wel andere inkomstenbronnen zijn. ,,In het buitenland zijn veel betere regelingen voor de extensieve veehouderij, wat schapenhoeden is. Maar we gaan ook hard werken aan de promotie van schapenvlees, dat veel vaker op de kaart zou moeten staan.''
Goede smaak
Volgens Griswin heeft schapenvlees ten onrechte de faam dat het sterk zou smaken en erg vet zou zijn. ,,Schapen uit grazende kuddes zijn van oude rassen, die genetisch niet zoveel vet hebben. En ze lopen de hele dag, zodat ze ook niet vet worden. Bovendien vreten ze allerlei kruiden, wat het vlees een prima smaak geeft. Het is niet te begrijpen dat Nederlanders dol zijn op lamsvlees, maar geen schapenvlees willen eten.''
Herder blijven
Het praktijknetwerk, dat subsidie heeft gekregen van het ministerie van Landbouw, gaat het komende jaar schapenvlees als streekgebonden specialiteit onder de aandacht brengen. Griswin: ,,Ik hoop dat het helpt. Want ik ben al 20 jaar herder en dat wil ik blijven. Want wat kan ik nou anders dan zorgen voor de schoapkes en vloeken naar de hond?''