Grote vuurvlinders in Fries gebied mogelijk verdwenen door beheerfout

De populatie grote vuurvlinders in het Friese gebied Brandemeer is naar schatting met bijna negentig procent verminderd. Door het veel te rigoureus schonen van sloten zijn mogelijk alle in de oeverzone overwinterende rupsen van deze beschermde vlinder afgelopen weken weggeschraapt. Het is de vraag hoeveel rupsen van deze bedreigde soort de ingreep hebben overleefd.

Henk de Vries van De Vlinderstichting constateerde het grootschalig en rigoureus schonen tijdens een excursie met ingenieursbureaus, terreinbeheerders en medewerkers van de provincie Overijssel. "Deze excursie was juist bedoeld om te laten zien hoe je leefgebied kunt aanleggen voor een zeldzame soort als de grote vuurvlinder. Het is wel erg zuur dat we dit nu aantreffen", is zijn teleurgestelde reactie.

Het gebied Brandemeer ligt in het zuidoosten van Friesland en bestaat grotendeels uit laagveenmoerassen en petgaten. Via een smalle zone is de Brandemeerse populatie grote vuurvlinders verbonden met een grotere populatie in de Rottige Meente. In 2007 werd de grote vuurvlinder voor het eerst weer in Brandemeer gemeld en vanaf 2011 treft een team vrijwillige vlindertellers elk jaar eitjes aan: de soort plant zich dus voort in dit gebied.

Eerdere jaren werden delen van het gebied ontzien bij de jaarlijkse schoonmaakwerkzaamheden, waardoor de grote vuurvlinder zich succesvol kon handhaven. Dit jaar hebben de sloten echter onbedoeld een andere aanpak gekregen: al het slootmateriaal is verwijderd en de oevers zijn strak getrokken. Er blijkt sprake te zijn van een ongelukkige samenloop van omstandigheden bij beheerder Staatsbosbeheer: een nieuw ingezette kraanmachinist en het ontbreken van de mondelinge instructies over de kwetsbaarheid van dit gebied die in andere jaren wel werd gegeven.

Jesler Kiestra, Hoofd Staatsbosbeheer Fryslân reageerde geschokt: "Staatsbosbeheer is hier erg van geschrokken. We zijn zeer trots op de grote vuurvlinder in ons gebied en doen er in het beheer alles aan om de leefomstandigheden van deze zeer zeldzame soort optimaal te houden. Tot onze grote spijt is dit op de locatie Brandemeer niet goed gegaan. We hebben onderzocht hoe dit heeft kunnen gebeuren en hoe we dit in het vervolg kunnen voorkomen". Deze zomer zal worden bekeken of de grootschalige ingreep het (voorlopige) einde van de aanwezige populatie betekent. Staatsbosbeheer en De Vlinderstichting gaan gezamenlijk een plan opstellen over hoe zij de situatie in de toekomst weer kunnen verbeteren.

Bron: De Vlinderstichting, Nature Today