Goed en slecht nieuws voor plant- en diersoorten

Het Wereld Natuur Fonds heeft gemengde gevoelens bij de uitkomst van de Conventie voor Biodiversiteit (CBD). Vrijdagavond 29 oktober werden afgevaardigden uit 190 landen het in Japan eens over maatregelen die het uitsterven van plant-en diersoorten tot staan moeten brengen. Afgesproken is om meer waardevolle natuurgebieden te beschermen, schadelijke vistechnieken te verbieden en om opbrengsten uit natuur eerlijk te verdelen. Daar staat tegenover dat de wereldleiders nauwelijks geld uittrokken voor realisatie van de maatregelen en geen harde afspraken maakten over naleving daarvan.

Kijkend naar het nieuwe verdrag over biodiversiteit, dat tot 2020 geldt, spreekt WNF-directeur Johan van de Gronden van ‘goed en slecht nieuws’. Het WNF staat positief tegenover het voornemen om te komen tot een verbod op overbevissing, schadelijke vistechnieken en subsidies die de natuur schaden; bijvoorbeeld voor de aanleg van een soja- of palmolieplantage.

Daarnaast zijn afspraken gemaakt om meer natuurgebieden te beschermen. Afgevaardigden kwamen overeen dat over tien jaar 17% van alle natuur op land een beschermde status moet hebben. Momenteel is 12% van onze aarde beschermd natuurgebied. Op zee geldt dat nu slechts 1% van alle natuur onder water is beschermd. In Japan werd afgesproken dat dit in 2020 moet zijn verhoogd tot 10%. ,,Een hele stap voorwaarts, maar volgens wetenschappers onvoldoende om de vele vissoorten die het moeilijk hebben afdoende te beschermen,’’ zegt Van de Gronden.

Opbrengsten uit de natuur
De onderhandelingen in het Japanse Nagoya waren tot het laatste moment spannend. Vlak voor middernacht pas bereikten deelnemers aan de Conventie voor Biodiversiteit overeenstemming over het zogenoemde ABS-protocol (Access and Benefit Sharing). Een ‘historische doorbraak’, want over dit protocol, dat regelt dat de opbrengsten uit natuur eerlijk worden verdeeld, waren partijen het al 18 jaar oneens. Voortaan krijgen landen een deel van de opbrengsten die voortkomen uit het gebruik van natuur en natuurlijke hulpbronnen; denk aan de farmaceutische industrie die geld verdient aan medicijnen waarvoor de grondstoffen afkomstig zijn uit het oerwoud.

Het WNF vindt het echter onbevredigend dat in Japan afspraken zijn gemaakt over handhaving. Er zijn geen sancties voor landen die onvoldoende doen om de gestelde doelen te halen. Daarnaast vindt het WNF het teleurstellend dat rijke landen naar de bijeenkomst waren gekomen ‘met lege zakken’. Enkele uitzonderingen daargelaten, stelde geen van de rijke landen geld beschikbaar om uitvoering van de afspraken ook echt mogelijk te maken. De landen nemen tot 2012 de tijd om daar afspraken over te maken.

Wat is biodiversiteit
Biodiversiteit is een begrip om de verscheidenheid aan plant- en diersoorten op aarde aan te duiden. In de natuur hangt alles met elkaar samen. Het ene dier is bijvoorbeeld voedsel voor de ander. Die samenhang werkt als een spelletje Mikado. Steeds als er een soort uitsterft, verdwijnt er een stokje. Dat gaat heel lang goed, maar er komt een moment dat de hele stapel in elkaar klapt. Wie weet welke plant- of diersoort het laatste stokje vormt?

Bron: WNF