Gif in mest bedreigt insecten en weidevogels

Hoeveel gifstoffen en bestrijdingsmiddelen zitten er eigenlijk in de mest van koeien? En is dat van invloed op insecten en dus ook op weidevogels? Met die vraag is ecoloog Jelmer Buijs een paar jaar geleden begonnen aan een onderzoek, waarvan de resultaten komende week in de provincie Gelderland bekend worden gemaakt. En het (voorlopige) antwoord is: ja, er zitten veel bestrijdingsmiddelen in mest en ja dat is van invloed op het aantal op koeienvlaaien levende insecten.

Buijs heeft onderzoek gedaan bij 24 veehouderijen in Gelderland, zowel gangbare als biologische. Ook bij de biologische bedrijven werd gif in de koeienmest aangetroffen. Dat gif zit in krachtvoer en wordt gebruikt bij de teelt van de ingrediënten ervan, zoals soja en graan. Bovendien krijgen koeien vaak ontwormingsmiddel en antibiotica toegediend, middelen die ook niet bepaald een positieve uitwerking hebben op het ecosysteem. In de onderzochte monsters zijn in totaal 134 verschillende middelen gevonden, in hoeveelheden die volgens Jelmer Buijs 1000 x boven de gewenste hoeveelheden  liggen, officiële normen zijn er niet voor gif in mest. 

Volgens de ecoloog móet dat wel effect hebben op weidevogels, die vaak voor hun kuikens afhankelijk zijn van insecten. En hoe minder gif in de koeienvlaaien, hoe meer mestkevers en strontvliegen je er op en in aantreft. “Vaak wordt naast predatie ook wel de intensieve landbouw als algemene oorzaak genoemd van de dramatische achteruitgang van weidevogels, maar nu hebben we een concrete bron gevonden. Krachtvoerbedrijven zouden om te beginnen de hoeveelheed bestrijdingsmiddel en ander gif in hun product moeten terugdringen, anders is weidevogelbescherming dweilen met de kraan open”, zegt ecoloog Jelmer Buijs.