Floristische Verstekelingen: de wolindustrie als plantenverspreider

De plek met de grootste diversiteit aan Australische russen (een grassenfamilie) is niet Queensland, Victoria of Nieuw-Zuid-Wales, maar de Grensmaas in Limburg. Deze grassen zijn, samen met andere planten van over de wereld, met geïmporteerd wol hier terecht gekomen. Verslaggever Henny Radstaak zoekt met amateur-botanist Sipke Gonggrijp in dit gebied naar deze stiekeme meelifters, in de laatste aflevering van de serie ‘Floristische Verstekelingen’.

De industriële tijd was de bloeiperiode voor de textielindustrie in Europa. Veel van deze industrie vond plaats in Verviers in Wallonië. Voorheen werd vooral wol verwerkt uit Zuid-Europa en Engeland, maar in de vorige eeuw werd vooral wol geïmporteerd uit Zuid- en Noord-Afrika, Zuid-Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland. De ongewassen wol werd in Verviers met water van de rivier de Vesder gespoeld en gereinigd waarbij het spoelwater werd geloosd op de rivier. De zaden die in de wol mee waren gelift kwamen zo terecht in de rivier de Vesder en uiteindelijk in de Maas, waardoor hier ‘vreemde’ planten opdoken. 

Veel soorten hielden maar kort stand omdat ze normaal in een ander klimaat groeien. Toch zijn sommige soorten inmiddels algemeen en wijdverbreid. Een voorbeeld hiervan is het bezemkruiskruid uit Zuid-Afrika. Deze soort, die als eerste bij de Vester werd gezien, komt nu in grote delen van Europa voor en tref je vooral langs (spoor)wegen. Het mooie aan deze soort is dat hij lang bloeit -tot in oktober- waardoor hij een belangrijke soort is voor insecten. 

Met het instorten van de textielindustrie eind jaren ’70 stopte ook het opduiken van vreemde planten langs de oevers van de Maas. Tot het project ‘Ruimte voor de Rivier’. Bij dit project werden delen van de uiterwaarden afgegraven, waardoor in de bodem opgeslagen zaad weer vrijkwam. Sommige planten hebben zaden die lang kiemkrachtig blijven en vooral deze soorten worden nu weer getroffen langs de Maas. 

In de serie 'Floristische Verstekelingen' bespreken we elke week een andere plantenverspreider. Luister alle afleveringen terug:

De kampeerder als plantenverspreider
De Romein als plantenverspreider
Het tuincentrum als plantenverspreider
Het leger als plantenverspreider