El Niño als simpele slinger
• 04-08-2005
• leestijd 2 minuten
Onderzoekers kunnen een jaar vooruit voorspellen.
Met de wiskunde die een simpele slinger beschrijft kan het komen en gaan van El Niño's worden weergegeven. Een El Niño is een sterke opwarming van het zeewater langs de evenaar in de oostelijke Stille Oceaan waardoor wereldwijd het weer wordt verstoord.
Net zoals een slinger pas snelheid krijgt als hij eerst uit evenwicht is, wordt een El Niño voorafgegaan door een toename van de hoeveelheid warm water bij de evenaar. Dit blijkt uit onderzoek dat door het KNMI in samenwerking met Florida State University is uitgevoerd en gepubliceerd is in het juli nummer van Geophysical Research Letters.
Onderzoekers Burgers, Jin en van Oldenborgh analyseerden waarnemingen over de periode 1980-2002 en vonden dat de El Niño slinger een periode van ongeveer vier jaar heeft. Dit betekent niet dat er elke vier jaar een El Niño is, want er zijn nog twee belangrijke effecten. Ten eerste is de slinger sterk gedempt, na twee jaar is nog maar een derde van de oorspronkelijke beweging over. Ten tweede wordt de slinger beïnvloed door variaties in het weer die de slinger weer in beweging kunnen brengen. De conclusie is dat de voorspelbaarheid van El Niño in dit beeld ongeveer 1 jaar is. De huidige El Niño voorspellingen halen dit nog niet, zodat er ruimte is voor verbetering. Nadere studie leert dat de eigenschappen van de El Niño slinger niet constant zijn. In het voorjaar is het systeem heel gevoelig voor verstoring, zodat voorspellingen dan veel moeilijker te maken zijn.