Een oude Friese beek

De Friese beek Koningsdiep (ook wel Boorne of Ouddiep genoemd) heeft in de loop der eeuwen zijn stempel gedrukt op het landschap. Door de beek ontstond een afwisseling van akkers, weilanden, venen, moerassen, heidevelden en bossen. Op de zandruggen kwamen boerendorpen en landgoederen, en in het dal dolven arbeiders het veen. Dit zorgde voor een mozaïek van bijzondere graslanden en moerassen met een hoge biodiversiteit.

In het beekdal liggen twee Natura 2000-gebieden: Van Oordt’s Mersken en De Deelen. Van Oordt’s Mersken ligt op de grens van zandgrond en laagveen. Door de beek is het hier het hele jaar door nat en in de winter loopt een groot deel onder water. Hierdoor is het een rustplaats voor trekvogels en zijn er unieke blauwgraslanden en zeggenvegetaties ontstaan die horen bij voedselarm veengebied. Ook De Deelen bestaat voornamelijk uit laagveen en is één van de weinige overgebleven restanten van laagveenmoerassen en petgatenlandschappen (petgaten ontstaan door winnen van veen). Hier is door het winnen van veen een groot moerasgebied ontstaan met ondiep water. Het is een populaire plek voor otters en vogels. Het is ook de allereerste plek waar wij een otter voor de camera te zien krijgen!

Beekdal Koningsdiep wordt op verschillende manieren bedreigd. Het dal lag van oorsprong lager dan de omgeving, maar door intensieve landbouw is het landbouwgebied meters gezakt en daardoor is dit nu omgedraaid. Het beekdal ligt hoger dan het omliggende land waardoor het grondwater wegstroomt. Het van oorsprong voedselarme gebied heeft verder last van stikstofdepositie, en er zijn plannen voor een spoorlijn dwars door Van Oordt’s Mersken.