Druk op klimaattop loopt flink op

Op het laatste nippertje proberen de onderhandelaars op de VN-klimaattop in de Mexicaanse stad Cancún vrijdag nog tot een overeenkomst te komen. Met nog een dag te onderhandelen wordt vooral druk uitgeoefend op Japan, dat eerder stelde geen verlenging te willen van het Kyotoprotocol.

Volgens de BBC zouden zeker twintig wereldleiders telefonisch contact hebben gehad met de Japanse premier Naoko Kan. De hoop is dat Japan toegeeft, omdat anders de ontwikkelingslanden weigeren in te stemmen met andere afspraken. Overigens zijn ook Rusland en Canada tegen verlenging van Kyoto.

Het Kyotoprotocol, dat bedoeld is om de schadelijke gevolgen van de opwarming van de aarde te beperken, loopt in 2012 af. Dan zijn de rijke landen niet langer verplicht om hun CO2-uitstoot te verminderen. Veel landen willen het protocol niet verlengen omdat het niet ver genoeg gaat: zij willen in een nieuw verdrag strengere afspraken over de reductie van de uitstoot van koolstofdioxide. Daarin zouden dan ook eisen kunnen worden gesteld aan China. Ook de VS zouden kunnen meedoen. Die twee grootmachten zijn de grootste vervuilers ter wereld.

De ontwikkelingslanden zijn echter huiverig voor het loslaten van het Kyotoprotocol, omdat zij vrezen dat er voorlopig niets komt van een nieuw verdrag. De arme landen kampen nu al met de ernstigste gevolgen van klimaatverandering, zoals droogte en overstromingen, en willen dus tenminste Kyoto behouden.

De voormalige VN-klimaatbaas Yvo de Boer zei eerder deze week al dat het standpunt van Japan een schaduw over de top werpt. Europarlementariër Bas Eickhout (GroenLinks) zei te vrezen dat het conflict niet kan worden opgelost, omdat de rijke landen geen kans kregen de koppen bij elkaar te steken.

Vooral Bolivia hamert op openbare onderhandelingen. Het land wil voorkomen dat de rijke landen, net als op de top in Kopenhagen vorig jaar, onderling afspraken maken die niet door alle landen worden gedragen. Ook is de Boliviaanse president Evo Morales groot voorstander van het verlengen van Kyoto. ,,Als we het Kyotoprotocol in de prullenbak gooien, zijn we schuldig aan ecocide, en daarmee ook genocide, omdat we de mensheid in het geheel treffen'', aldus Morales.

Het gesteggel over het protocol heeft de aandacht afgeleid van deelonderwerpen, waarvan werd gehoopt dat er overeenstemming over kon komen. Vooral over het behoud van bossen in arme landen leken voorafgaand aan de top veel landen het eens te zijn. De onderhandelingen daarover zijn volgens waarnemers echter nog niet zo ver dat erover een besluit kan worden genomen.

Toch kan de opgelopen druk ervoor zorgen dat op sommige deelonderwerpen alsnog een overeenkomst kan worden bereikt. Bijna alle landen willen dat Cancún een aantal concrete resultaten oplevert, om van het trauma van de mislukte top in Kopenhagen te bekomen. Die eventuele resultaten zouden dan op de volgende top in 2011 in Zuid-Afrika in een verdrag kunnen worden veranderd.

Bron: ANP