Doodsoorzaak sneeuwuil door Alterra onderzocht

Carl Zuhorn van Staatsbosbeheer kreeg op 30 december geheel onverwacht op Vlieland een sneeuwuil voor de lens. Later bleken er zelfs twee te zitten. Op 2 maart werd een van de uilen dood aangetroffen. Staatsbosbeheer schakelde Alterra in om de doodsoorzaak te onderzoeken. Alterra is gespecialiseerd in dit soort dierecologisch onderzoek.

Het dode dier was circa 1 jaar oud (geboren in 2013) en had minimaal een dag in het veld gelegen voordat het werd gemeld. Het karkas was in die tijd op deskundige wijze door aaseters onder handen genomen. Daarom was het ook lastig het geslacht te bepalen (ook de geslachtsorganen waren weggevreten), maar het was gezien de bouw hoogstwaarschijnlijk een vrouwtje.

Bij de sectie door Alterra-onderzoeker Hugh Jansman bleek dat er geen opvallende breuken, bloedingen of andere verwondingen waren. De schoudergordel was weliswaar ontwricht, maar dat was veroorzaakt door het doorpikken van spieren en pezen door aaseters. De pootspieren waren nog intact, maar ze waren slechts matig gespierd, wat wijst op een matige conditie.

DNA-onderzoek
Er is spierweefsel verzameld voor DNA-onderzoek en kopvet om vergiftiging door PCB’s of organische microverontreinigingen te onderzoeken. Hugh Jansman verwacht echter niet dat dit veel zal opleveren. De herkomst van het dier kan niet met een simpel DNA-onderzoek worden vastgesteld, omdat er geen bijzondere genetische verschillen zijn tussen sneeuwuilen uit de diverse noordelijke/arctische herkomstgebieden (Scandinavië, Rusland, Canada).

Onderzoek aan stabiele isotopen zou wellicht meer uitsluitsel kunnen geven maar deze methode is nog niet helemaal vrij van kinderziekten. Op dit moment lijkt een dergelijk onderzoek echter weinig relevant. Eventueel gevonden resten van verontreinigingen zeggen weinig omdat de herkomst niet bekend is en het dier maar kort op Vlieland heeft gezeten. Onderzoek aan stabiele isotopen is bij veel soorten, waaronder roofvogels en uilen, (nog) niet betrouwbaar.

Braakballen
Verder zijn braakballen verzameld die van de sneeuwuil(en) afkomstig zijn. Deze worden op dit moment door Alterra macroscopisch onderzocht om meer inzicht te krijgen in het dieet van deze uilen op Vlieland.

Verhongering
De doodsoorzaak van het dier is derhalve niet overduidelijk, maar het lijkt er sterk op dat deze voedselgerelateerd is. De ingeteerde spieren wijzen op een mogelijke verhongering. Het Informatiecentrum De Noordwester op Vlieland laat het dier opzetten, zodat deze onverwachte Vlielandgast in de toekomst aan het publiek getoond kan worden.

Bron: Alterra/Staatsbosbeheer