Dolf Jansen: Verzet

Al velen jaren schrijf ik op deze plek, en voordat Vroege Vogels bestond zelfs op andere plekken, over zaken, die te maken hebben met onze leefomgeving, de bedreiging ervan, het milieu, het klimaat en vooral ook onze kansen en mogelijkheden, een positieve invloed uit te oefenen op al die dingen.

Door ons gedrag, ons consumptiepatroon, door ons aan de sluiten bij een organisatie of politieke beweging zelfs. En door erover te praten. Ik ben meer van het gesproken en geschreven woord dan van het feitelijk verzet. Als u mijn lichaamsbouw kent, begrijpt u dat. Als u mijn pacifistische achtergrond kent begrijpt u dat. Als u weet dat er in deze snel pratende artiest een bang mannetje verborgen zit begrijpt u dat.

En het zou me ook niets verbazen als velen van u gelijkwaardig in de wereld staan. Kritisch op eigen gedrag en geregeld in gesprek met mensen om uw heen, over waar we zijn met de aarde en waar we heen glijden. En het zou me ook niet verbazen als u net als ik de laatste maanden geregeld tussen verbijstering en woede heen- en weer pendelde.

Wat voor velen een volgende hittegolf was, met wat ongemak die daarbij hoorde, en natuurlijk een foto in de krant, van kinderen, die ergens van een brug in een rivier springen, was voor veel anderen het volgende bewijs van de weg waarop wij en de aarde ons bevinden. Extremer weer, grotere hitte, allerlei gebieden worden binnen een paar jaar onbewoonbaar voor mensen zonder airco en of een continu bad van factor 50.

Er staat en stond de afgelopen weken meer bos in brand, Amazone, Siberië, dan we ooit hebben meegemaakt. Alsof moeder aarde een rochelende hoestbui van diep uit haar bronchiën heeft en iemand haar een sigaretje in de mond duwt.

De biodiversiteit holt achteruit, wat een nette manier is van zeggen: wij roeien als mens een groot deel van de andere bewoners van de aarde uit. Met onze vervuiling, onze uitstoot, onze plastics, onze klimaatverandering, onze bosbranden.

En de levende wezens die, we rechtstreeks onder onze hoede hebben in stallen en loodsen en vrachtwagens en slachthuizen vermoorden we op industrieel schaal in een duizelingwekkend tempo. Behalve als de stalbrand er net even eerder bij is.

Wat bij mij de woede nog groter maakt dan de wanhoop, die bovenstaande woorden op kan leveren is dat succesvolle, populistische politici de situatie bewust verergeren. Door niks te willen doen tegen klimaatverandering en de vernietiging, die erbij hoort. Denk Poetin, denk Baudet. Of door het bewust te verergeren. Denk Trump, denk Bolsonaro. Waarbij twee dingen vermengd worden. Economische groei, mijnbouw, landbouw, nieuwe fabrieken, zijn altijd van groter belang dan behoud van landschap, natuur en leefbaarheid.

En, zeker zo belangrijk, alles wat met behoud en strijd tegen klimaatcrisis te maken heeft is links. En deugt dus in elk geval niet. Het is een verwrongen en vervormde politieke strijd, die wordt uitgevochten op de rokende puinhopen, van waar ooit magnifiek oerbos stond. Bolsonaro die natuurbeschermers bestrijdt, die zegt dat de oorspronkelijke bewoners van het Amazonegebied geen millimeter grond mogen behouden, die miljoenen hectaren laat platbranden, voor vee en verbouwen van soja. Inderdaad het voer voor onze agrarische industrie.

Trump, die een grote fabriek van Koninklijke Shell in Pennsylvania opent, waar plastics geproduceerd worden, waar we nu al aan ten onder gaan. Waar het personeel onder milde dwang aanwezig moet zijn om hem aan te horen. Protest of discussie niet toegestaan. Het is de gekte voorbij. Het is een bewuste strijd tegen alles en iedereen, die zich inzet voor overleven op deze planeet.

En daarom geloof ik oprecht dat we in verzet moeten komen. Tegen die snelwegverbreding van de A9, en koste van tienduizenden bomen. Meer verkeer, meer uitstoot. Waarbij Rijkswaterstaat zegt dat het geen probleem is, omdat het groene gebied naast de A9 net niet onder Natura 2000 afspraken valt. Tegen uitbreiding van Schiphol en vliegverkeer. Tegen de ruimte die het huidige landbouwbeleid inneemt. Tegen de miljarden subsidies en belastingvoordelen die nog steeds naar big oil, big coal en de agrarische sector gaan.

En tegen vriendelijk glimlachende Nederlandse politici, die ons een blijde boodschap van economische groei komen brengen. Gesteund door bouw en werkgeverslobby, die durven te beweren dat we wellicht wel wat veel natuur hebben in ons land.

In dat verzet is de wereldwijde klimaatstaking van 27 september heel belangrijk, maar ik denk dat het verzet groter, breder en duidelijker moet worden. En dan komt het moment dat ook ik me moet realiseren dat schrijven en praten niet meer voldoende is.

Prettige zondag.

Een paar dagen na deze column, sprak Dolf in het Radio 1 programma De Nieuws bv. Daarin reageert hij op alle reacties die hij kreeg n.a.v. deze column. Beluister hier deze column.