Dolf Jansen: Na-nazomer (extra)

Precies een maand geleden eindigde de meteorologische zomer, volgens Gerrit Hiemstra van het NOS-journaal, een man die ik uitermate serieus neem ondanks het feit dat hij me ernstig aan Rick Astley in zijn topjaren doet denken en het, toegegeven, een beetje vreemd is dat ik twee, drie avonden per week om 20 over 8 des avonds voor mijn tv opeens een zittend dansje doe terwijl ik “never gonna give you up never gonna let you down” zing, afijn, het eind van de meteorologische zomer dus.

Nou weet ik daar weinig van, behalve dat meteorologische zomer niet een term is die je al te vaak moet gebruiken als je op live radio een column voorleest, laat staan als je een loszittend gebitsplaatje hebt. Dat eerste doe ik wel, dat tweede heb ik niet, maar ik waarschuw u maar even voor de zekerheid.

Ik weet, sinds een maand ongeveer, nog iets over die mehewohogiesehomu en dat is dat de natuur zich werkelijk niks aantrekt van wat wij, kenners, wetenschappers, natuurvorsers, mehewohogen zelfs, allemaal bedenken. Of bewezen achten. Het is in mijn herinnering nog nooit zo vreselijk zomer geweest als de eerste twee, drie weken van september. Ik heb geen idee of mehewologuh daar ook een term voor hebben, of een verklaring achteraf, maar ik kan u verzekeren, als je de afgelopen maand vooral in de kleinste theaterzalen van Nederland hebt doorgebracht om je nieuwe voorstelling ‘Veilig’ tot in de puntjes te vervolmaken, dan is er maar een term voor dat meteorologische najaar – yes, ik kan t weer! – en dat is tyfuswarm. Er waren zalen bij waar de organisatie tegen elk voorschrift in zo’n 150 mens in had weten te proppen, daar kwam ik dan nog bij, en mijn technieker, een paar vrijwiligers en de wethouder die geen kaartje had besteld maar natuurlijk altijd welkom is. Binnen een kwartier na aanvang was het een graad of 36 in de zaal, op het podium nog iets warmer wegens lampen, en kon je in de stroompjes langs mijn rug jonge zwemmers de schoolslag laten oefenen. 

Ondertussen was buiten, in wat wij wel de natuur noemen, ook van alles in de war. Ik zag een futenechtpaar met een drietal jonge futen, ik riep nog ‘wat zijn jullie aan het doen, het is verdomme 22 september!’, maar de futen negeerden mij zoals alleen futen dat kunnen. En 82% van de vrouwen die ik in mijn leven heb aangesproken.

Ik zag een stel andere vogels - ja, ik val door de mand, lieve Vroege Vogelaars, ik heb geen idee wat voor vogels, maar laten we blij zijn dat ik a die futen wel herkende als futen en b dat ik begrijp dat wat ik zag vogels waren en geen hamsters met onverwachte vleugels. Trekvogels, zeg ik nu zomaar. Nee, niet zomaar. Trekvogels, want ze trokken. In groepsverband. Naar…het….precies, zuiden roept u nu vol enthousiasme naar uw radio-ontvanger. Nou, mooi niet. Ze vlogen in min of meer noordelijke richting. Wel met wat twijfel in de rimpels boven de snavel, maar toch. Het was nog dusdanig warm dat de vogels het ook niet meer wisten. Wat moeten we in Afrika, zag ik ze denken, als ons hier de veren al van de rug smelten.

In mijn tuin staan dingen in bloei, ik zag bomen ontknoppen of hoeheetdat, ik weet niet of ik gefascineerd mag zijn of dat ongerust eigenlijk beter is. Hoeveel van die na-nazomer is door de Here God ingevoegd om Gerrit Hiemstra voor paal te zetten, hoeveel is feitelijk verandering van het klimaat? En als het hier al zo lang zo warm en droog was, hoe gaat dat dan op plekken waar weinig speling is, kwa watervoorziening, kwa gewassen, kwa overleven zelfs? En waar bevindt zich echt de sleutel tot gedragsverandering, politieke wil, energietransitie?

Sorry, toch nog een paar grote vragen. Terwijl ik me, als liefhebber, ook en echt en gewoon verheug op de meteorologische herfst, op de meteorologische winter, op de meteorologische lente en meer. Prettige zondag!