Dolf Jansen: Dom, dom, dom

Als het even kan probeert Dolf Jansen in zijn columns en voorstellingen moralisme te omzeilen: "Moralisme is een soort 'ik weet hoe het zit en zal het u wel even uitleggen', waar nog bij komt dat de meeste mensen zelf al lang en heel goed weten hoe het zit. En geen behoefte hebben aan een linksdragende wandelende tak die op de radio wel even komt duiden." Maar dit keer, in Vroege Vogels, maakt Dolf een uitzondering.

Heel soms, maar dan ook echt heel soms, wordt Dolf van verontwaardiging naar ongeloof terug gestuiterd naar verbijstering. Dan zit er een mespuntje moraal in de column van Dolf. Vorige week zaterdag had De Telegraaf een grote foto op de voorpagina staan van gezellige mensen in een gezellig café. Ze pakten nog lekker een extra gehaktbal uit de jus. Dolf kreeg er het 'nu pakken ze ook nog mijn biefstuk af' idee van...

Lees de gehele tekst:

Als het even kan probeer ik - in mijn columns, in mijn voorstellingen - moralisme te omzeilen. Moralisme is een soort ‘ik weet hoe het zit en zal het u wel even uitleggen’, waar nog bij komt dat de meeste mensen zelf allang en heel goed weten hoe het zit en geen behoefte hebben aan een linksdragende wandelende tak die het op de radio even komt duiden. De wereld, de actualiteit, onze keuzes. Niet doen dus…

Maar soms, heel soms, echt heel soms, word ik van verontwaardiging naar ongeloof gestuiterd, en dan weer terug via verbijstering, en zou het dus kunnen dat in de daaruit voortvloeiende column iets van moraal zit. Een mespuntje, een flintertje. Ook al omdat ik al schrijvende geregeld keihard zit te schreeuwen tegen mijn scherm, en dat scheelt gewoon.

Vorige week zaterdag had de Telegraaf een grote foto op de voorpagina staan, van gezellige mensen in een gezellig volks cafe. Als reactie op een convenant, gesloten in een wat halfhartige poging mensen tot een wat gezonder voedingspatroon te krijgen. Een goed idee, lijkt mij, gezien de grote problemen die voedselproductie oplevert, om over zorgkosten, kwalen, overgewicht enzomeer als resultaat van het nuttigen van al dat voer nog maar te zwijgen. De gezellige mensen dachten daar heel anders over. Zij trokken allemaal nog een extra gehaktballetje uit de jus, en spoelden die weg met een XL glas witte wijn. Uit de bijgaande tekst werd duidelijk dat ik hier een soort verzetsdaad zag. Onder het motto wij gaan echt niet anders eten, of minder genieten, omdat daar van hogerhand over gesproken wordt. Ik zag een variant op: nu willen ze ook al mijn biefstuk afpakken!! En in aanpalende discussies kunt u voor biefstuk ook Zwarte Piet of knalvuurwerk of feestballonnen invullen. Of ‘mijn welverdiende vakantie’. Lekker voor 80 euro Europa over-vliegen naar een plek waar de zon keihard schijnt. Wat, als we de getallen van Schiphol mogen geloven, vooralsnog geen enkel probleem is, want groei blijft mogelijk.

Ik zoek naar woorden om duidelijk te maken hoe hier steeds weer halve en hele leugens worden vermengd met recht hebben op iets dat verzonnen (en vaak onmogelijk is), vermengd met hakken in het zand en grote verontwaardiging. Simpel gezegd: we hebben geen recht op consumptief en vlieg-gedrag, als de bijwerking is dat de aarde vernietigd wordt. Er is geen recht op elke dag vlees eten, waar nog bijkomt dat het, echt, ik kan het niet anders zeggen, van een ongekende domheid is om vlees en zuivel en aanverwante naar binnen te proppen terwijl het je niet ontgaan kan zijn wat dat met je lichaam doet. Dat is geen verzetsdaad tegen een slap convenant, dat is je scrotum in een steeds strakkere bankschroef draaien en roepen ‘nou willen ze ook al mijn doe het zelven van me afpakken!’
En daarover gesproken – ja, dames, dit gaat indirect ook u aan – de Amerikaanse uroloog Spitz – goeie naam trouwens voor een man die zich dagelijks met piemels bezig houdt, hoewel Spritz nog leuker zou zijn geweest – afijn, Spitz dus, maakt in onderzoek duidelijk dat vleesconsumptie die we normaal zijn gaan vinden een zeer negatieve uitwerking heeft op de kwaliteit van de erectie. Eigenlijk noemt hij roken, drinken, vlees eten en porno kijken, of, zoals Menno zou zeggen: mijn zondagmiddag.

Vliegen, vlees eten, door-consumeren zoals we nu doen, niemand verbiedt het u, maar het is echt niet langer mogelijk langs de uitputtting van natuurlijke hulpbronnen en landschap, langs de klimaatverandering, langs de steeds extremere weersomstandigheden te kijken. Nog los van de gewenste kwaliteit van uw erectie, en of zo’n gezellig cafe wel echt zo gezellig is.

Ik denk dat de VVD afgelopen zaterdag, aan het eind van hun festival, een prachtig symbool lieten zien van ons gedrag: 500 ballonnen oplaten, met ideetjes daaraan die uiteindelijk wegwaaien. Maar ‘die ballonnen, dat moet toch kunnen’, zegt Dijkhoff. En na boze reacties en aangifte zei hij: ‘deze drammers willen dat je gaat leven zoals zij. Dan mag je veel dingen niet meer’. Nee, meneer Dijkhoff, het gaat om verantwoordelijkheid. En niet alleen zeggen dat je dit land schoon gaat doorgeven aan onze kinderen, maar daar ook naar handelen. En dat zou je moraal kunnen noemen ja…