De Lindeboom van Vijlen

In het uiterste zuiden van Limburg staat de Zomerlinde van Vijlen die dankzij haar aanzienlijke leeftijd van 350 jaar heel wat gezaghebbers, ideologieën en religies heeft zien komen én gaan. 

De lindeboom staat op een plek waar sinds mensenheugenis allerlei grenzen samenkomen. Limburg, in welke provincie de boom staat, hoort nog maar kort in zijn huidige vorm bij Nederland. Als sinds de Middeleeuwen wordt er van alle kanten getrokken aan de provincie. De republiek, Oostenrijk, Duitse gezaghebbers en het Prinsbisdom Luik, om maar een paar te noemen, aasden op het heuvelachtige grondgebied. Wat dit heeft gedaan met loyaliteitsgevoelens van de zomerlinde blijft gissen. 

Een lindeboom werd in het verleden vaak als grensboom gebruikt. Of dat ook het geval is bij de Lindeboom van Vijlen weet historicus Van Rensch niet zeker. “Het verschijnsel van de lindeboom als grensboom, dat ken ik wel. Ze werden op een markant punt geplaatst, zoals de splitsing van wegen. Die punten waren in het landschap nodig omdat kadasters en grenzen onzeker waren”, aldus Van Rensch. Men maakte in het verleden een tocht langs de grensbomen waarbij de ouderen de jonge generatie inprenten hoe het zat. Bomen waren hiervoor erg geschikt want je kon ze niet stiekem uitgraven en verplaatsen. 

De vruchtjes van de zomerlinde verspreiden zich door middel van een klein blad dat als een vleugel door de wind wordt meegevoerd. Op die manier stond de regio Limburg vroeger vol met zomerlindes. Tegenwoordig is het tegenovergestelde waar. Het hout van de boom is zacht en niet duurzaam en had daarom een lage economische waarde. Tevens groeit de boom waar men juist graag akkerbouw wil houden, voeding rijke en vochtige grond. Om deze reden is de zomerlinde in Nederland nog maar weinig in het wild te vinden.

De bladeren van de linde verteren snel nadat deze op de grond zijn gevallen. Hierdoor worden de voedingsstoffen vlot opgenomen in de bodem. Daar komt bij dat de diepgravende wortels van de boom calcium naar boven halen en in de bladeren stoppen. De met calcium verrijkte grond zorgt er op zijn beurt voor dat de met uitsterven bedreigde gele anemoon, een gele bloem, kan groeien. De enige plek in Nederland waar dit proces voorkomt is in het Savelsbos waar veel wilde lindebomen staan, in de buurt van de Zomerlinde van Vijlen.