Vroege Vogels

De dodo was geen sukkel!

Fragment Radio

•

05-09-2021

•

leestijd 2 minuten

•

2650 keer bekeken

•

Verschillende weergaves van de dodo

Hij zou lui en dom zijn. En op veel afbeeldingen ziet hij eruit als een koddige muppet of een dikke kip. Geen wonder dat de dodo is uitgestorven zou je kunnen denken. Wetenschappers hebben nu uitgezocht in hoeverre deze afbeeldingen lijken op de echte dodo. Voor paleontoloog Alexandra van der Geer van Naturalis begint de zoektocht bij de stripserie Douwe Dabbert.

Dodo weergave die wél keurig rechtop staat

Ratten aten eieren van de dodo

De dodo staat symbool voor een dier dat door toedoen van de mens is uitgestorven. Volgens de beroemde Franse natuurhistoricus Buffon had de vogel dat aan zichzelf te danken. De dodo was ‘een fout van de natuur’ en ongeschikt om te overleven. Het imago van een sukkel was geboren. Volgens de onderzoekers klopt dat beeld niet.

De dodo was in meer dan een miljoen jaar perfect aangepast aan zijn omgeving. Het dier is waarschijnlijk uitgestorven doordat met de mens ook ratten zijn geïntroduceerd op het eiland Mauritius. Zij waren verzot op de eieren van de dodo’s. De knaagdieren zouden er zonder de mens nooit gekomen zijn.

Alice in Wonderland

In de kunst en in de literatuur is de dodo een populair figuur. Van der Geer is op minstens 1000 afbeeldingen gestuit tijdens haar zoektocht: tekeningen, schetsen, logo’s, maar ook beeltenissen op postzegels. Uit de studie blijkt dat de vorm van de dodo snavel door de tijd heen evolueert in fantasieafbeeldingen, en steeds verder gaat afwijken van die van de echte dodo, aldus Van der Geer.

Belangrijk ijkpunt is het verschijnen in 1865 van Alice’s Adventures in Wonderland van Lewis Carroll. In het boek staat een tekening van een dodo. De vogel heeft een grappig uiterlijk. Vanaf dat moment duikt de dodo steeds vaker op in afbeeldingen buiten de wetenschap.

Dodo in Alice in Wonderland

Grote duif uit het verleden

De dodo (Raphus cucullatus) was een grote duifachtige van het eiland Mauritius. De vogel had zijn vliegvermogen verloren, net als sommige andere vogels van eilanden zonder landroofdieren. Binnen een eeuw na de komst van de Nederlanders in 1598 stierf de dodo uit. Omdat de dodo zo snel verdween en ook vrij weinig exemplaren zijn opgegraven is het leven van de grote duif nog steeds een mysterie.

Vroege schetsen van Joris Joostensz Laerle (c. 1601) tijdens de VOC Gelderland reis, ter plekke geschetst

Meer over:

rat, dodo, naturalis

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

Reacties (3)

Sorteren op:

schilderes6 sep. 2021 - 15:30

En precies: ..........overal waar de mens opduikt, gaat alles ten onder. Ik zou jullie het de stripvariant van 'Sapiens' willen aanbevelen. Niet alleen een plezier van mensdiversiteit in de prenten, specialiteit van Harari, maar ook onze rol in in de grote uitsterving wordt verbeeld. Het eindigt met een groot proces.

schilderes6 sep. 2021 - 15:25

Al van kinds af aan heb ik het doodzonde gevonden dat de Dodo was uitgestorven. Wat had ik die vogel graag eens ontmoet . . .

pietuithellevoet5 sep. 2021 - 8:06

Mooi hè wat de mens vermag? Zelfs toen al. Maar we zijn nog lang niet klaar. Er is nog veel werk te verzetten om de aarde onleefbaar te maken. Maar we zijn op de goede weg. We kappen alle oerwouden, bouwen alles vol en vooral; we blijven ons vermeerderen. Dus als we onze schouders er onder zetten, moet het toch wel lukken om de aarde op korte termijn onleefbaar te maken. Jij doet toch ook mee?

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Maandag, woensdag en vrijdag versturen wij je alle informatie uit de radio en tv-uitzending en het laatste internetnieuws.