De dodo was geen sukkel!

Hij zou lui en dom zijn. En op veel afbeeldingen ziet hij eruit als een koddige muppet of een dikke kip. Geen wonder dat de dodo is uitgestorven zou je kunnen denken. Wetenschappers hebben nu uitgezocht in hoeverre deze afbeeldingen lijken op de echte dodo. Voor paleontoloog Alexandra van der Geer van Naturalis begint de zoektocht bij de stripserie Douwe Dabbert.

De dodo staat symbool voor een dier dat door toedoen van de mens is uitgestorven. Volgens de beroemde Franse natuurhistoricus Buffon had de vogel dat aan zichzelf te danken. De dodo was ‘een fout van de natuur’ en ongeschikt om te overleven. Het imago van een sukkel was geboren. Volgens de onderzoekers klopt dat beeld niet.

De dodo was in meer dan een miljoen jaar perfect aangepast aan zijn omgeving. Het dier is waarschijnlijk uitgestorven doordat met de mens ook ratten zijn geïntroduceerd op het eiland Mauritius. Zij waren verzot op de eieren van de dodo’s. De knaagdieren zouden er zonder de mens nooit gekomen zijn.

In de kunst en in de literatuur is de dodo een populair figuur. Van der Geer is op minstens 1000 afbeeldingen gestuit tijdens haar zoektocht: tekeningen, schetsen, logo’s, maar ook beeltenissen op postzegels. Uit de studie blijkt dat de vorm van de dodo snavel door de tijd heen evolueert in fantasieafbeeldingen, en steeds verder gaat afwijken van die van de echte dodo, aldus Van der Geer.

Belangrijk ijkpunt is het verschijnen in 1865 van Alice’s Adventures in Wonderland van Lewis Carroll. In het boek staat een tekening van een dodo. De vogel heeft een grappig uiterlijk. Vanaf dat moment duikt de dodo steeds vaker op in afbeeldingen buiten de wetenschap.

De dodo (Raphus cucullatus) was een grote duifachtige van het eiland Mauritius. De vogel had zijn vliegvermogen verloren, net als sommige andere vogels van eilanden zonder landroofdieren. Binnen een eeuw na de komst van de Nederlanders in 1598 stierf de dodo uit. Omdat de dodo zo snel verdween en ook vrij weinig exemplaren zijn opgegraven is het leven van de grote duif nog steeds een mysterie.