Dagelijks ‘morst’ industrie ruim 20 miljard plastickorrels

De naar schatting 24 miljoen plastickorrels die uit de lading van de MSC Zoe op de Nederlandse kust zijn aangespoeld, vormen een fractie van de onvoorstelbare hoeveelheden korrels die dag in dag uit door de plasticindustrie in het milieu worden ‘gemorst’. Elk jaar belanden in de Europese Unie ruim 8 biljoen van dit soort microplastics in de natuur, ofwel 23 miljard per dag.  

De plastic korrels, ook wel nurdles genoemd, zijn korrels kunststofgranulaat: het ruwe materiaal voor de fabricage van allerlei soorten plastic producten. Deze korrels zijn spotgoedkoop en dat is een reden waarom de plasticindustrie zo slordig omgaat met het transport en de overslag ervan.

Onderzoekers van de Plastic Soup Foundation gingen in het afgelopen half jaar langs de fabrieken van grote internationale plasticproducenten op het industrieterrein Chemelot in Zuid-Limburg, in de haven van Rotterdam en in de haven van Antwerpen. De laatste is het grootste knooppunt van plasticproductie in Europa. Op deze locaties zijn producenten gevestigd als Sabic, Ineos, BASF, Borealis, Covestro en Ducor Petrochemicals.

De enorme aantallen vers geproduceerde korrels die door de onderzoekers werden aangetroffen, zijn steeds op beeld vastgelegd. Monsters zijn als bewijs meegenomen.

De onderzoekers concluderen dat de vervuiling door plasticproducenten in Nederland en Vlaanderen in het productieproces totaal ontspoord is. ‘De vrijwillige gedragscode van de plasticindustrie, Ocean Clean Sweep, is vrijblijvend en volstrekt niet toereikend om dit probleem op te lossen’, zegt onderzoeker Michiel Princen.

De Plastic Soup Foundation heeft deze week daarom als eerste in Europa juridische stappen gezet om deze vorm van vervuiling te stoppen. Als eerste stap is een handhavingsverzoek is ingediend bij DCMR, de gezamenlijke milieudienst van de provincie Zuid-Holland en vijftien gemeenten in de regio Rijnmond. Het verzoek heeft onder andere als doel om de Rotterdamse plasticproducent Ducor Petrochemicals te dwingen de omgeving van het bedrijfsterrein schoon te maken en te houden.

Omdat ongeveer de helft van de geproduceerde plasticsoorten niet in water blijft drijven, is in het handhavingsverzoek ook gevraagd om het rivierslib van de Rotterdamse haven te onderzoeken op plasticvervuiling.

Omdat gevolgen van de vervuiling niet beperkt blijven tot de productielocaties maakt de Plastic Soup Foundation zich grote zorgen over de gevolgen voor mens, dier en milieu. Aanvullend onderzoek toont nu al aan dat beschermde Natura 2000-gebieden, zoals de oevers van de Westerschelde en de Grensmaas, zijn bezaaid met duizenden plastickorrels per vierkante meter. De korrels verspreiden zich als een olievlek over zeeën en oceanen, waar opruimen ondoenlijk is. Vogels en zeedieren die deze korrels voor voedsel aanzien, krijgen interne verwondingen, groeien langzamer en sterven zelfs de hongerdood. Tevens is aangetoond dat de korrels chemicaliën aantrekken waardoor ze een giftige pil vormen voor de dieren die ze eten.

Na verloop van tijd fragmenteren de korrels tot nog kleinere microplastics en eindigen in ons drinkwater, ons eten en de lucht die we inademen. Met alle mogelijke gevolgen voor onze menselijke gezondheid.

Ook in Amerika hebben organisaties een juridische weg bewandeld, en met succes. In 2019 zijn Formosa Plastics in Texas en Frontier Logistics in South Carolina aangeklaagd wegens grootschalige vervuiling met plastickorrels. Formosa Plastics heeft ingestemd met een schikking van vijftig miljoen dollar wegens het jarenlang illegaal dumpen van miljarden plastickorrels. Daarnaast heeft het bedrijf een belofte gedaan: het zal in de toekomst geen enkele nurdle uit het productieproces naar het milieu laten lekken en bovendien alle veroorzaakte vervuiling opruimen.

Plastic Soup Foundation hoopt op soortgelijke resultaten in Nederland en de rest van Europa en werkt daartoe samen met Break Free From Plastic en The Great Nurdle Hunt.

Bron: Plastic Soup Foundation