Dag 8: Koffie en vooroordelen

Gisteren stelde ik op twitter de vraag waar ik op station Utrecht het beste mijn koffie kon halen tussen twee treinen door: Starbucks, Cafe T of Shakies. Allemaal te vinden op nog geen 15 meter afstand van elkaar. Van Max Havelaar zelf (nou ja, die is natuurlijk al lang dood maar de beheerder van het twitter-account) kreeg ik de suggestie om naar Starbucks te gaan. “100% Max Havelaar gecertificeerd en nog lekker ook”. Dat was even slikken. Voorheen haalde ik mijn koffie bij Café T omdat dat jarenlang het enige verantwoorde alternatief was naast de gewone kiosken-koffie. De dames Café T hebben in deze afgelopen koude winter bovendien mijn eeuwige sympathie verworven door met dikke truien aan in de ijzige vrieskou onverdroten koffie te serveren aan verkleumde reizigers. Toen een grote machtige Starbucks zich daarnaast vestigde en groepen mensen zich in lange rijen opstelden voor de koffie met fancy namen en smaakjes, ben ik uit een soort kleinburgerlijk verzet blijven kopen bij Café T.

Met Starbucks maakte ik jaren geleden kennis in Canada. Met een enorme jetlag belandden wij in Vancouver in deze koffietent met allemaal ambachtelijke koeken, taartjes, sappen en fruitsalades en ik dacht werkelijk de hemel op aarde gevonden te hebben. Wat een fijne winkel, waarom hadden ze zoiets in Nederland niet? Tot ik er na een week achter kwam dat Starbucks op werkelijk elke straathoek te vinden was, de ambachtelijkheid zorgvuldige marketing betrof en het concern  veel trekjes van McDonalds had.

Ik moest dus een drempel over, maar toen ik gisterochtend door de winterdienstregeling nogal wat overstaptijd had op Utrecht CS heb ik het gedaan. Mijn eerste Starbucks koffie op Nederlandse bodem. Soms moet je je over je eigen vooroordelen heen zetten en goed nadenken over wat nu werkelijk bijdraagt aan een betere wereld. Starbucks is nog steeds een gigantische marketingmachine, maar als ze waarmaken wat ze in de winkel op grote borden beweren (alle koffie in 2015 mens- en milieuvriendelijk geproduceerd) dan is dat toch best indrukwekkend voor zo’n multinational. En ze bereiken grote groepen jonge mensen die zich graag verbinden aan dit merk. Ook – ik geef het ruiterlijk toe – heb ik mijn café latte met veel genoegen in de trein geconsumeerd. Wel eén heel groot minpunt op het drukste treinknooppunt van het land: je moet voor je Starbucks koffie absoluut een trein later nemen.

Nu sta ik dus voor een levensgroot dilemma. Met welke koffie ga ik voortaan door het leven? Deze week ga ik nog verder op onderzoek uit. Want over koffie is nog heel veel te zeggen. Niet alleen mensenrechten en een eerlijk loon zijn maatgevend voor de duurzaamheid. Er spelen aspecten een rol als milieuvriendelijke teelt, het energiegebruik, het branden, het transport en de verantwoordelijkheid in de hele koffieketen. Morgen bezoek ik Peeze in Arnhem en ontmoet ik Alexandra Besel, de initiatiefnemer van het Fabulous Food Festival. Wordt dus zeker vervolgd.