Daas van dazen

De daas eindigde hoog in de Rotbeesten Top 50. Gemene stekers zijn het. Fors uitgevallen vliegen die - en dat is heel bijzonder - CO2 kunnen detecteren. Vandaar dat ze ook op de mens afkomen, wij ademen immers kooldioxide uit. Maar het mooist zijn toch wel de ogen van de daas: net een reflecterende zonnebril. Over een paar dagen komt u de eerste dazen weer tegen.

Dazenlarven zitten in water of modder. Ze zijn er het hele jaar en ontwikkelen zich snel bij warm en vochtig weer. Na een aantal vervellingen verpoppen ze zich in de grond. Na één tot vier weken kruipt de pop naar de oppervlakte en vervolgens komt de vlieg uit. Dazen leven een paar weken en vliegen van mei tot september.

Dazen zijn bloedzuigers, de volwassen vrouwtjes althans, de mannetjes meestal met nectar of plantensap. De vrouwtjes hebben een priemvormige snuit, waarmee ze tegelijk met de steek in de wond wat speeksel inbrengen, dat het stollen van het bloed verhindert en een jeukende bult veroorzaakt, vergelijkbaar met een muggenbeet. De daas gebruikt ons bloed voor de ontwikkeling van de eitjes, niet als voedsel voor zichzelf.

Dazen worden vaak verward met horzels. Horzels zijn heel andere  vliegen, die niet steken, maar hun eitjes leggen in de huid van hoefdieren. Dazen vinden hun slachtoffer voornamelijk door een verhoogde concentratie van kooldioxide, het afbraakproduct van de ademhaling van elk dier. Eenmaal op je huid neergestreken laten ze zich zomaar doodslaan, wat je bijvoorbeeld bij een stekende vlieg nooit lukt.

Foto: Theo Zeegers