Column Dolf Jansen: Bomen - deel zoveel

Als je commercials op tv ziet van gezond bedoelde producten of zorgverzekeraars, die je willen lokken, komt het nogal eens voor dat er gejogd wordt. Gerend. Hardgelopen eventueel. Omdat veel mensen dat doen. En omdat het een makkelijke manier is om te laten zien dat de goed gecaste hoofdpersonen een min of meer gezonde leefstijl nastreven. Wat me eraan ergert is dat er altijd een shot inzit van iemand, die met zijn of haar handen op de bovenbenen gaat staan, voorovergebogen, uit hijgend, helemaal kapot. Terwijl, laten we eerlijk zijn, in de gemiddelde commercial wordt niet langer dan een seconde of drie, vier echt gehold. 

Ik loop al wat langer, zowel in secondes als in jaren, lieve vroege luisteraar, en ken ook een paar mensen, die dat al heel lang doen, of nog niet zo heel lang. En zo staan wij niet. Eigenlijk nooit. En zo gaan wij ook niet staan, wat de halvarine-fabrikant ook beweert. En toch stond ik een paar dagen geleden, tijdens mijn dagelijkse training, even voorovergebogen. Nee, niet met mijn handen op mijn bovenbenen. Maar geleund tegen een boom. Een willekeurige boom. Een serieuze woudreus. Zonder dat er van veel woud sprake was. Niet ver van de Ouderkerkerplas. Maar, het had net zo goed bij u in de buurt kunnen zijn. Want daar is het ook mooi.  

De boom, bomen, bos, is mijn meest voorkomende onderwerp geworden de afgelopen jaren. En omdat ik de afgelopen weken weer een hoop dreigende boomellende tegenkwam, had ik heel even niemand in de buurt. Wat zouden ze wel denken. Behoefte zo’n boom even te voelen. Even vast te houden. Zonder enige gedachte aan ziektekosten of groenteschotels.
Op te veel plekken in ons land worden bomen, bos, ondanks wat ik er steeds over schrijf en beweer, ondanks het gevoel wat ongeveer alle luisteraars van dit programma erbij hebben, nog steeds en steeds weer bedreigd. In de Schoorlse duinen, langs provinciale wegen in het oosten des lands, op plekken waar wethouders nog een net paar hectare weten te scoren voor woningbouw, of zelfs een bedrijventerrein. En natuurlijk langs de A12 en A27 omdat we een minister van Verkeer en Waterstaat hebben die in een economische werkelijkheid van dertig jaar geleden blijft geloven en dus snelwegen wil verbreden. Naar de cynicus aanneemt om sneller bij dat bedrijventerrein of zelfs de luchthaven te kunnen zijn.

Ik zit altijd wat dichter bij ontroering rond de jaarwisseling. En eind 2020 meer dan gemiddeld. Mijn voorstelling niet meer kunnen spelen en net iets te veel zaken van leven en dood waren daar debet aan. Maar, ik voelde de boom en ja ik denk dat de boom mij voelde. Ik dacht aan een stuk dat de Groene Amsterdammer na de zomer publiceerde waaruit volstrekt duidelijk werd dat er bossen in Nederland echt bedreigd worden. Omdat sinds Rutte I en vooral de onvermijdelijke en ongrijpbare Henk Bleeker, Staatsbosbeheer een organisatie is geworden dat geld moet verdienen. Een organisatie die een bos ziet als een combinatie van natuur, vertier – denk mountainbike parcoursen en 4-wheel drive challenges – en opbrengst.

Er zijn kapvlaktes. Er is massale houtoogst. De originele natuur wordt in officiële stukken als eilandjes omschreven. Er wordt gewerkt met een systeem van kappen, snelgroei binnen bedachte normen, en dan weer kappen en alles wat een bos echt is, natuur, rust, biodiversiteit, groene chaos en ecologisch herstel, al die zaken hebben geen economische waarde en worden dus zo goed als genegeerd.

Mijn wenskreet zou zijn, zie het bos, elke boom, niet als iets dat ons in de weg staat in ons streven naar groei, maar als iets moois, en groots en belangrijks. Voor ons leven. Ons overleven.

En dan heeft u vast nog wel plek voor een fijne vleesvervanger en precies die ziektekostenverzekeraar die bij u past. 

Ik wens u gelukkig nieuwjaar.