Column Dolf Jansen: Boer

De boer heeft ‘t niet makkelijk. Laat ik het anders zeggen: de boer heeft het nooit makkelijk. Ik bedoel: op een Vroege Vogel-tijdstip op (en echt niet alleen op zondag, Menno!), altijd wind tegen en of teringweer anderszins, lastige gewassen, kippen die meer dan een A4-tje ruimte willen, schapen die gewoon weigeren over die dam te gaan, koeien die hartstikke lief zijn maar die klagen over exploderende uiers en melktechnische roofbouw, en dan heb ik alle regels wetten boekhoudingen en controles nog niet eens genoemd. Om over de schandalige, op economische motieven en vraag en aanbod gebaseerde, manier van handelen en behandelen door inkoopcombinaties en supermarkten nog maar te zwijgen. De boer moet terwijl het water hem of haar aan de lippen staat echt alle zeilen bijzetten om al roeiend met de riemen die hij heeft te denken wat doe ik in al die maritieme beeldspraken, ik ben een boer, dit is mijn land, dit is mijn leven, yoho yoho!!

Waarbij opgemerkt dat boeren alleen yoho yoho!! roepen als ze teveel gedronken hebben en daar hebben ze helemaal geen tijd voor, dus… Fake news folks, fake news, typical VARA…! Maar wat doen boeren, of moet ik vragen dus wat doen boeren? Ze frauderen, ze lappen regels aan de laars, ze trekken waar mogelijk subsidie binnen terwijl ze zich eveneens waar mogelijk niet aan wetten en afspraken houden. Ze annexeren bermen in een tempo waar Israël met z’n nederzettingen nog een Zionistisch puntje aan kan zuigen. Ze frauderen met mest en mesttransporten op een schaal waarvan bestuurders in Limburg tranen in de ogen krijgen. En ze laten koeien die gebaard hebben, of geworpen, of gekalverd, op frauduleuze wijze als halve koe in de stikstofuitstoot-boekhouding staan, want dat scheelt weer geld. Onder het fosfaatplafond. Een halve koe, lieve luisteraars, voor het Ministerie is dat oplichting, voor een beetje bodybuilder een bestelling bij het steakhouse. 

De Minister zei tot en met de mest dat de sector het zelf moest oplossen, sinds de halve koeien is ze echt over de zeik. Keiharde aanpak. Justitie. Streng straffen. Al was het maar omdat Europa ons land agrarisch gezien toch al op de korrel heeft, en dan heb ik fipronil-eieren en de Q-koorts nog niet eens genoemd. Ik ben bang dat de fraude nog gaat toenemen, voordat we ooit weer een gezonde agrarische bedrijfstak hebben. Ik voorzie boeren die schijnhuwelijken gaan sluiten, puur voor het belastingvoordeel. Daar zou iemand eens een tv-programma omheen moeten bedenken: boeren die doen alsof ze een bepaalde vrouw aantrekkelijk vinden. Ik voorzie kinderarbeid, of, zoals dat op veel plekken heet: het boerengezin. Ik voorzie dat het aantal xtc-labaratoria in stallen gaat toenemen, en amfetemine-lijnen, en wietplantages, en wat er verder op dansfeesten zoal gevraagd wordt. Ik denk dat binnen tien jaar de wiet niet langer verborgen in het maisveld, maar open en bloot en manshoog zal groeien, puur om te verbergen wat er daarachter allemaal op de boerderij gebeurt. 

En, als ik dan ook een goed idee mag toevoegen: neem iets over van de even sterk besubsidieerde en verontwaardigde bedrijfstak, de visserij. Ik pleit hier voor pulse-oogsten. Stroomdraden niet meer als schrikdraad, nee, stroomdraden dwars over de velden. Dat het graan zo schrikt dat het vanzelf de combine harvester binnenloopt. En als je de stroom-dosis verhoogt liggen er aan het eind van je veld gewoon duizend volkorenbroden. Gesneden. Zul je die Fransen wel weer horen: ‘onze stokbroden zijn van handgeplukt graan, en het deeg is anaal gekneed, voor het in de houtoven gaat...!’ Ik zeg: mond houden, het ruikt hier naar zurige vin de table.

De boer heeft het niet makkelijk. Net als de visser. Ik pleit voor een eind aan de bevoorrechte-het-CDA-steunt-ons-toch-wel positie en een afbouw van al die subsidies en regelingen. En ik pleit voor eerlijke prijzen, voor vis, vlees, melk, eieren, kaas, groente. Eerlijke prijzen die wij gaan betalen. En de boer, hij ploegt voort. Maar dan een keer met wind-mee.

Fijne zondag!