'Burgers zijn bezorgd over gevolgen klimaatmaatregelen'

Burgers maken zich zowel zorgen over klimaatverandering als over de gevolgen van klimaatmaatregelen. Zo maken zij zich zorgen over de gevolgen van maatregelen voor de kosten van levensonderhoud. Een aanzienlijk deel van de burgers verwacht groeiende ongelijkheid en ervaart onrechtvaardigheid in de verdeling van de lasten, constateert het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) na onderzoek.

Het belang van het tegengaan van klimaatverandering wordt breed gedragen in de samenleving, zo is te lezen het onderzoek ‘Klimaataanpak: toekomstbepalende keuzes voor onze samenleving. De energietransitie vanuit burgerperspectief’. "Veel mensen maken zich echter ook zorgen over de gevolgen van de maatregelen", aldus het SCP. Zo vragen zij zich onder meer af of de maatregelen voldoende zijn om klimaatverandering ook echt tegen te gaan. Bij een meerderheid van ongeveer 60 procent leeft bovendien een gevoel van onrechtvaardigheid over de lastenverdeling van de klimaatmaatregelen, vooral als het gaat om de verdeling van kosten tussen bedrijven en burgers.

Hoe iemand er financieel voor staat, blijkt een belangrijke voorspeller voor het type zorgen, het type onvrede en de opvattingen rond lasten en lastenverdeling, aldus het SCP. Hogeropgeleiden en mensen die makkelijker kunnen rondkomen, zijn relatief sterk vertegenwoordigd in de groep mensen die zich met name zorgen maken over het klimaat. Maar dat wil niet zeggen dat mensen die het minder goed hebben, zich geen zorgen maken over het klimaat. Mensen die aangeven moeite te hebben met rondkomen, hebben bijvoorbeeld een hogere kans om in de groep te vallen die zich zorgen maakt over zowel het klimaat als over de kosten.

Een grote meerderheid van de burgers vindt dat vooral de overheid en grote bedrijven verantwoordelijkheid moeten nemen voor het tegengaan van klimaatverandering. Tegelijkertijd is meer dan de helft van alle mensen (55 procent) van mening dat ook huishoudens zelf verantwoordelijkheid moeten nemen.

Bij het opstellen van beleid en het introduceren van klimaatmaatregelen is het volgens het SCP belangrijk dat de effecten voor de verschillende groepen in de samenleving worden meegewogen. "Aandacht voor de gevolgen van maatregelen voor de positie van kwetsbare groepen en voor brede welvaart is daarbij essentieel." Volgens het planbureau moet de klimaataanpak zo worden vormgegeven dat burgers kunnen meeprofiteren van de opbrengsten. "Dat kan een gunstig effect hebben op betrokkenheid en participatie, en de zorgen die nu bestaan mogelijk doen afnemen."

Voor het onderzoek zijn data gebruikt uit de Verkenning Energie Transitie uit 2019, die werden verzameld op basis van een online uitgezette vragenlijst. De steekproef werd gehouden onder 3480 deelnemers. In 2020 is een aantal vragen opnieuw voorgelegd.

Bron: ANP