Anemonen: de bloemen van de zee

Wie in deze kille tijd van het jaar om zich heen kijkt zal weinig zien bloeien, maar… kijk eens onder water! Daar 'bloeit' van alles, in talloze kleuren: dat zijn de zeeanemonen, de bloemdieren van het zoute water. 

Verwarrend is het wel, want met namen als anemoon, anjelier, roos en dahlia zou je denken dat deze bloemdieren planten zijn, maar niks is minder waar. Net als koraaldiertjes behoren zeeanemonen tot de neteldieren, dieren die zich vastzetten in de bodem en voedsel vangen met hun tentakels. En net als bij koraal kunnen bloemdieren grote kleurrijke kolonies vormen.

Sportduiker Marion Haarsma filmt en fotografeert al jaren het onderwaterleven in de zee. Voor het duikblad Onderwatersport van de NOB schreef zij twee artikelen over de zeeanemonen en leverde er prachtige foto’s bij. Haar enthousiasme voor het onderwaterleven is in al die jaren alleen maar toegenomen, want elke keer ontdekt zij weer nieuwe dingen. En nieuwe soorten voor Nederland, zoals de Wasroos en de Zonneroos.

Zeeanemonen hebben een opmerkelijke manier van leven. Ze hechten zich met hun voetschijf weliswaar aan de bodem, maar ze kunnen zich wel degelijk verplaatsen, zij het langzaam. Of losmaken, in bedreigende situaties. Ze kunnen zelfs jagen: prooien die ze met hun tentakels vangen worden verlamd  door de netelcellen, vervolgens werken ze hun prooi door de mondopening naar binnen.

De voortplanting is helemaal fascinerend: dat doen de anemonen op verschillende manieren. Bijvoorbeeld door eitjes en sperma los te laten (spawning) waar vervolgens larfjes uit groeien. Sommige soorten spugen complete diertjes uit. Of ze planten zich voort door splitsing: uit het afgesplitste stuk groeit weer een nieuwe anemoon.