Bittere bijsmaak van fruit bij Albert Heijn

Hongerlonen, extreem lange werkdagen zonder een vast contract en geen vakbond die voor je op kan komen. Het is de bittere bijsmaak van veel groente en fruit bij supermarkten als Albert Heijn. Dat blijkt uit het vandaag gepubliceerde SOMO-rapport ‘Bitter Fruit’. Hoewel ’s lands grootste kruidenier zich zegt in te zetten voor verantwoorde productie gaan (veelal seizoens)arbeiders in de groente- en fruitsector in ontwikkelingslanden nog altijd gebukt onder slechte arbeidsomstandigheden. Betere regels en controle, evenals druk op de toeleveranciers en overheden in productielanden is daarom hard nodig. 

SOMO onderzocht de arbeidsomstandigheden bij de productie van groente- en fruit voor Nederlandse supermarkten: mango’s uit Peru, boontjes, aardappelen en druiven uit Egypte, ananassen uit Costa Rica, bananen uit Ecuador, druiven uit Zuid-Afrika en mandarijntjes uit de Israëlische nederzettingen. SOMO-onderzoeker Sanne van der Wal stelt: “Supermarkten vormen de belangrijkste afnemers van groente- en fruit uit ontwikkelingslanden. Maar de groei van de export uit deze landen brengt ook grote risico’s op slechte arbeidsomstandigheden met zich mee. Veel groente en fruit dat hier in de supermarkt ligt is dan ook niet verantwoord geproduceerd.”

Onderzoek naar de omstandigheden in het Peruaanse bedrijf Camposol, dat onder meer mango’s produceert voor Albert Heijn, toonde bijvoorbeeld aan dat werkdagen van 11 uur of meer, 6 tot 7 dagen in de week in piekmaanden, gangbaar zijn. Arbeiders verdienen alleen met extreem overwerk net genoeg om op de armoedegrens te leven. Mangoplukkers of -pakkers die dit niet accepteren kunnen het volgende seizoen meestal fluiten naar een baan. Wie zich wil verenigen in een vakbond wordt vaak meteen ontslagen. In de Egyptische groente- en fruitexport sector zijn de lonen net zo slecht, zijn arbeiders overgeleverd aan koppelbazen, zijn er geen vakbonden en maken vrouwen, de grootste groep arbeiders, geen kans op promotie. De situatie in Ecuador, Costa Rica en Zuid-Afrika in de genoemde sectoren is zo mogelijk nog slechter.

Sanne van der Wal: “Hoewel supermarkten zoals Albert Heijn steeds vaker beleid voeren om misstanden in deze ketens tegen te gaan, gaat dit proces te langzaam en hebben maatregelen weinig of geen effect omdat ze niet streng genoeg zijn. Hierin zouden stappen kunnen worden gemaakt als de supermarktbranche zich inzet voor duurzame certificering van het hele groente- en fruitaanbod uit ontwikkelingslanden.”

In opdracht van SOMO maakte Noticias de korte film ‘Mango’s - made in Peru’ over de arbeidsomstandigheden op de mangoplantages bij Camposol in Peru. Hierin komen arbeiders en een lokale vakbondsleider aan het woord.

Bron: SOMO