Beekdonderpad veilig achter stuw

De beekdonderpad komt alleen nog voor in de Limburgse Geul. Daar zit de vis veilig achter een stuw, onbereikbaar voor vijandige grondels.

De Nederlandse rivieren zijn de laatste jaren ‘optrekbaar’ gemaakt: barrières zijn weggehaald en vispassages zijn aangelegd. Dankzij deze vismigratievoorzieningen gaat het met veel trekvissoorten veel beter. Een regelrecht succes dus voor Ravon en tal van andere natuurorganisaties die er jaren voor hebben gestreden die rivieren toegankelijker te maken.

Maar dit voordeel heeft een nadeel: ook vissen die we hier liever níet zien, maken dankbaar gebruik van al die vrije rivieren. En zo is de laatste jaren vanuit Oost-Europa een viertal grondelsoorten de Nederlandse wateren binnengezwommen waar vissenminnend Nederland niet erg blij van wordt. Het gaat om de marmergrondel (sinds 2002), de zwartbekgrondel (sinds 2004), kesslers grondel (sinds 2007) en de pontische stroomgrondel (sinds 2009). Invasieve exoten die we niet meer weg krijgen; ze planten zich razendsnel voor en zijn inmiddels met heel veel. De grondel is inmiddels de meestvoorkomende vissoort in Nederland.

De grondels zijn niet voor alle vissen een probleem, maar wel voor de vissen waar ze sterk op lijken en met wie ze hun habitat delen: vissen als de grote modderkruiper, het bermpje, de rivierdonderpad en de beekdonderpad. Deze soorten kunnen niet tegen de grondels opboksen, want die zijn veel gehaaider. Zeker die beekdonderpad heeft het zwaar: deze vissoort komt inmiddels nog uitsluitend voor in de Limburgse Geul en zijn zijbeken. De daar nog aanwezige stuwen houden de grondels tegen.

Was dit het nou allemaal waard, deze jarenlange strijd om ons land optrekbaar te maken voor vissen? Ja, toch wel, vindt Ravon, de trekvissen moeten die grote rivieren op kunnen blijven zwemmen. Maar met de kennis van nu kun je lokaal andere beslissingen nemen: je zou kunnen overwegen kleinere stukjes toch af te sluiten en minder toegankelijk te maken, zoals in de Geul nog het geval is. Dat kan de redding betekenen voor de zeer kwetsbare soorten, zoals de beekdonderpad.