Afname grote grazers wereldwijd probleem
• 04-05-2015
• leestijd 2 minuten
© Foto Javier Alvarez Cobb (Creative Commons)
Een wereldwijd onderzoek naar de gevolgen van het afnemen of verdwijnen van grote herbivoren uit graslandschappen heeft een treurige conclusie opgeleverd. Wetenschappers van Oregon State University bekeken de invloed van grote plantenetende soorten (minimaal 100 kilo gemiddeld). Verdwijnen deze dieren uit ecosystemen, dan veranderen landschappen, neemt het aantal roofdieren af en neemt het risico op natuurbranden toe.
Jacht
Vooraf werd gedacht dat de 74 onderzochte soorten vooral te lijden hadden onder habitatverandering en -verlies. Tot grote verbazing van de onderzoekers bleek in Afrika, India en Zuidoost-Azië jacht ook een grote rol te spelen in de afname van zebra’s, kamelen en tapirs. Het onderzoek is een vervolg op een eerdere studie naar het verlies van fauna in bosrijke gebieden. Daar bleek de afname van planteneters op de lange termijn schade op te leveren aan het hele ecosysteem.
Infographic over de rol van een grote herbivoor in een ecosysteem:
Bron: Oregon State University
Veehouderij
Onder de 74 herbivoren bevonden zich voornamelijk bedreigde soorten, zoals de witte neushoorn, oostelijke laaglandgorilla en de Europese wisent. Van de 25 grootste soorten meegenomen in het onderzoek (zoals de Afrikaanse en Indische olifant) blijkt dat ze nog maar 19% van hun oorspronkelijke leefgebied bewonen. Hier blijkt vooral de toename van veehouderij een probleem: sinds 1980 is deze verdriedubbeld. Veehouderij neemt land en voedsel in beslag. Ook het risico op ziektes neemt toe, zoals bijvoorbeeld blauwtong en mond- en klauwzeer bij de Afrikaanse buffel.
Uitdaging
Het is volgens een van de onderzoekers een grote uitdaging de ‘achteruitgang van sommige grote herbivoren te stoppen in een wereld waar steeds meer mensen wonen en meer wordt geconsumeerd. Om te voorkomen dat soorten definitief verdwijnen en graslandschappen letterlijk ‘leeg’ zullen worden, is betere bescherming nodig om de jacht tegen te gaan, moet de handel in producten als bijvoorbeeld ivoor en bushmeat verminderd worden en lokale bevolking duidelijker voorgelicht worden of de rol van de dieren in hun ecosysteem en betrokken worden bij de bescherming.