25 juli 2004

Na een moratorium van 18 jaar staat de deur naar commerciële walvisvangst weer op een kier. Afgelopen week ging de Internationale Walvisvaart Commissie akkoord met een nota bene mede door Nederland ingediend plan om binnen afzienbare tijd de jacht onder strenge voorwaarden te hervatten. Wat zijn die voorwaarden en zijn ze te controleren? Gaan walvisvarende landen zich dan wél aan de quota houden? Werkt een beperkte jacht beter dan een algeheel verbod? En gaat het inmiddels zo goed met de walvissen dat een beetje jacht niet schadelijk is? Een besluit dat veel vragen oproept. De antwoorden hoort u zondag.

Het gaat goed met de purperreiger. Er broeden nu ruim 470 paren in ons land, en hiermee is de stand weer bijna op het peil van de jaren dertig. De purperreiger houdt van nat en dras. Door de verdroging in ons land, en de grote droogte in zijn overwinteringsgebied de Sahel, liep het aantal purperreigers snel terug. Want ook in de Sahel zoekt deze grote vogel vooral de vochtige rivierdelta's op. De purperreiger is in ons land vooral te vinden in moerasgebieden waar het riet met rust wordt gelaten, en waar voldoende voedsel in de direkte omgeving te vinden is. Het Naardermeer is zo'n voorbeeld. Hier hebben de medewerkers van Natuurmonumenten deze maand 57 nesten met jonge reigers gespot.

Er is in stilte jaren aan gewerkt, met wisselend succes: de electro- of pulsvisserij op zee. Pulsvisserij is een methode waarbij platvissen met kleine stroomstootjes in beweging worden gebracht, zodat ze makkelijker kunnen worden gevangen. Het Ministerie van LNV is enthousiast, want de pulsvisserij spaart de vis én het milieu. Na twee proefvaarten lijkt het systeem ook werkelijk toepasbaar. Nu nog wachten op de reactie van de vissers...

Temidden van alle drukte en verkeerslawaai in het centrum van Utrecht bevindt zich een oase van rust: het Pandhof, de tuin van de Domkerk. Op het eerste gezicht een typische kloostertuin met buxushaagjes en kruiden, maar schijn bedriegt. Zo worden er elk jaar maar liefst 300 bloeiende eenjarenigen in de tuin geplant voor de broodnodige kleur. Tuinman Sies Jonkman is al bijna 30 jaar met hart en ziel verbonden aan deze tuin en dat terwijl hij niet eens tuinman is. Waarom doet hij dit?

De Spaanse ruiter is een bijzondere soort. Het is een fraaie paarse distel zonder stekels. De plant was in Nederland karakteristiek voor de onbemeste natte bloemrijke hooilanden die begin 20e eeuw - vóór de uitvinding van de kunstmest - nog honderdduizenden hectaren in Nederland besloegen. Met Arnout-Jan Rossenaar van FLORON op zoek naar deze bijzondere plant.

Krekels en sprinkhanen zingen niet, ze striduleren. In onze mini-cursus over hun geluid aflevering vier, de grote groene sabelsprinkhaan. Roy Kleukers van EIS (European Invertebrate Survey) geeft uitleg bij de geluiden.

Voor sommige natuurliefhebbers is de zomer voorbij. Eind juli vertrekken de gierzwaluwen met hun karakteristieke zomerse gegier. De jonge vogels zijn uitgevlogen. En daarbij werd iets vreemds waargenomen. Bekend is dat jonge gierzwaluwen na hun uitvliegen de eerste twee jaar niet meer aan de grond komen. Maar in een nestkast in Hilversum waren ze 's avonds weer terug!