Wie zijn de slechtste opvoeders uit de filmgeschiedenis?

10 Vader Noah Levenstein
American Pie, 1999
De joodse vader Noah Levenstein (Eugene Levy) uit de American Pie-reeks staat bekend als een van de gênantste vaders uit de filmgeschiedenis, omdat hij zijn puberzoon Jim (Jason Biggs) te pas en te onpas seksuele voorlichting probeert te geven. En dat doet hij nogal expliciet en onhandig. Een bekentenis als ‘Ik moet je zeggen dat ik vroeger behoorlijk wat gemasturbeerd heb’ is nou niet heel geschikt voor een vader om te delen met zijn zoon in een kwetsbare leeftijdsfase. Misschien goed bedoeld, maar tenenkrommend.

Leermoment: Geef alleen seksuele voorlichting als je kind daar echt behoefte aan heeft.

9 Moeder Robinson
The Graduate, 1967
‘Coo-coo-ca-choo, Mrs. Robinson’, zongen Simon & Garfunkel al over het klassieke filmpersonage van mevrouw Robinson (Anne Bancroft), die als een van de allereerste ‘cougars’ uit de populaire cultuur kan worden beschouwd (een oudere vrouw die jaagt op jonge mannen). Moeder Robinson begint een seksuele relatie met de jonge Benjamin (Dustin Hoffman), de jonge student die later verliefd zal worden op Robinsons dochter Elaine.

Leermoment: Blijf van de vriendjes van je dochter af.

8 Vader Royal Tenenbaum
The Royal Tenenbaums, 2001
Lange tijd heeft Royal Tenenbaum (Gene Hackman), de pater familias van de familie Tenenbaum, geschitterd in afwezigheid in de jeugd van zijn twee zonen en dochter. Pas als hij als oude man uit het hotel wordt getrapt waar hij lange tijd op de pof verbleef, probeert hij zich terug te wurmen in de familiewoning, onder de stuitende leugen dat hij is geveld door kanker. In dit kleurrijke familieportret van regisseur Wes Anderson wordt Royal door zijn inmiddels volwassen kinderen geconfronteerd met zijn tekortkomingen als vader.

Leermoment: Het is nooit te laat om de banden met je kinderen te herstellen.

7 Vader Bernard Berkman
The Squid and the Whale, 2005
De scheiding van zijn vrouw brengt de slechtste kanten boven in vader Bernard Berkman (Jeff Daniels), in dit wrangkomische drama van regisseur Noah Baumbach. De mislukte schrijver Bernard betrekt een nieuwe woning in Brooklyn, maar kan het niet laten om zijn zonen Walt en Frank op te zetten tegen hun moeder, haar nieuwe vriend af te kraken, zijn snobisme op te dringen en te flirten met studentes van de leeftijd van zoon Walt (Jesse Eisenberg).

Leermoment: Doe er alles aan om je kinderen buiten je scheidingsperikelen te houden.

6 Moeder Joan Crawford
Mommie Dearest, 1981
Hollywoodster Joan Crawford was nogal een dominante moeder, bleek uit de memoires die haar adoptiedochter Christina optekende in 1978. In deze omstreden verfilming, met Faye Dunaway als Joan Crawford, is te zien hoe adoptiekinderen Christina en Christopher opgroeien in weelde, maar ook met een maniakele nadruk op discipline en reinheid. Inclusief een memorabele scène waarin moeder ziedend wordt als dochter haar dure jurken op simpele, ijzeren kleerhangertjes heeft gehangen. Dat is beneden haar stand!

Leermoment: Wees geen control-freak als moeder, geef kinderen de ruimte.

5 Vader Tomas
Turist, 2014
Een Zweeds gezinnetje zit op een terrasje tijdens hun wintersportvakantie in de Franse Alpen. Tot zover niets aan de hand. Totdat er geheel onverwacht een lawine losbarst en vader Tomas wegrent van het terras zónder zijn vrouw en kinderen te beschermen. Wanneer blijkt dat het met een sisser afloopt en iedereen ongedeerd is, wordt Tomas op genadeloze wijze geconfronteerd met het feit dat hij zijn gezin in de steek heeft gelaten. Hoewel het vluchten een impuls was, is het onverbiddelijk ook een tekort in zijn capaciteiten als man en vader. Tomas komt er de rest van de film (en misschien ook zijn leven) niet meer overheen.

Leermoment: Denk in noodgevallen altijd aan het adagium ‘vrouwen en kinderen eerst’.

4 Peter en Kate McCallister
Home Alone, 1990
Dat je je 8-jarige zoontje (Macaulay Culkin) voor straf naar zijn kamer stuurt omdat hij gevochten heeft met zijn broer is nog tot daaraan toe. Maar dat je de volgende ochtend in alle haast naar het vliegveld vertrekt om naar Parijs te vliegen voor Kerstmis, en pas boven de Atlantische Oceaan ontdekt dat je je kind alleen thuis hebt achtergelaten; dát is een opvoedkundige blunder uit de buitencategorie. Het allerergst is nog: in Home Alone 2 maken Peter en Kate een soortgelijke fout, en raken ze hun zoon kwijt op het vliegveld waardoor hij moederziel alleen naar New York vliegt.

Leermoment: Dubbelcheck altijd of je ál je kinderen bij je hebt op het vliegveld.

3 Meneer en mevrouw Wormwood
Matilda, 1996
Matilda is een hoogbegaafd, leergierig meisje dat opgroeit in een familie van proleten. In de verfilming van het beroemde boek van Roald Dahl is haar vader (Danny DeVito) een malafide autoverkoper, terwijl haar moeder (Rhea Perlman) een oppervlakkige tv-verslaafde is. De boeken die Matilda wil lezen worden daar haar ouders met de grootst mogelijke argwaan gade geslagen. Wat is dat toch, die ziekelijke neiging om te lezen? Kan dat kind niet gewoon tv kijken zoals haar ouders?

Leermoment: Geef je kinderen de vrijheid om hun eigen interesses te volgen en hun talenten te ontplooien.

2 Vader Frank Fitts
American Beauty, 1999
Veel slecht vaderschap in deze tragikomische klassieker: waar vader Lester Burnham (Kevin Spacey) pathetisch flirt met de beste vriendin van zijn tienerdochter, spant de buurman in de Amerikaanse buitenwijk de kroon. De gepensioneerde marinier Frank Fitts (Chris Cooper) terrorisseert zijn artistieke zoon Ricky met zijn homofobe opmerkingen, tot aan afgrijselijke opmerkingen als ‘Ik zou liever willen dat je dood was dan dat je een flikker bent.’ Uiteindelijk blijkt kolonel Frank zelf al zijn leven lang in de kast te zitten – je verwacht het niet!

Leermoment: Kom uit voor je homoseksualiteit, ongeacht je leeftijd of werkomgeving.

1 Moeder Mary Jones
Precious, 2009
Rapper Mo’Nique leverde een beangstigende acteerprestatie als de bittere, aan haar fauteuil gekluisterde moeder van Precious, de zwakbegaafde, obese 16-jarige (Gabourey Sidibe) die een kansloos bestaan leidt in een achterstandsbuurt in het New Yorkse Harlem. In plaats van proberen er het beste van te maken, zoals diverse hulpverleners doen, lacht Mary haar dochter uit en maakt ze zich schuldig aan extreem schrijnend emotioneel en fysiek misbruik. Ook gooit ze voortdurend huishoudelijke artikelen, zoals een koekenpan, richting haar kind. Het levert Mary een welverdiende eerste plaats op in deze lijst.

Leermoment: Reageer je eigen teleurstellingen in het leven niet af op je kinderen.