VOD Filmklassieker: Das Boot (1981)

 

Tientallen mannen in een krappe drukcabine van vijftig meter lang: duikboten zijn nooit ruim van opzet maar in de Tweede Wereldoorlog waren ze nog benauwder dan nu. Tijdens deze film maak je ruim twee uur lang ongenadig mee hoe erg het is om – aangevallen, angstig en ondergedompeld – in een metalen buis vast te zitten.

De U-96 was een Duitse onderzeeboot die vanaf 1940 door de nazi's werd ingezet om geallieerde bevoorradingsschepen die vanuit de VS naar Engeland voeren te torpederen. Het schip en zijn bemanning bestonden echt en deze film van Wolfgang Petersen ( Poseidon , Troy ) is een gedramatiseerde versie van de geschiedenis van deze schuit en de bijna 600 andere U-boten van dit type. Grimmig feit: 30.000 van de 40.000 bemanningsleden van de gehele Duitse duikbootvloot overleefden de mislukte blokkade van de Atlantische route niet. Het was een zeer dodelijk vak. In twee betekenissen, want de Duitse onderzeeërs joegen ook 72.000 crewleden van geallieerde schepen naar de kelder.

Het is 1941 en de kapitein en zijn bemanning vertrekken vanuit thuishaven La Rochelle in het bezette Frankrijk voor een maandenlange patrouille op (en voornamelijk onder) de Atlantische Oceaan. Tijdens die reis vallen ze een Brits konvooi aan, worden door een torpedobootjager sufgegooid met dieptebommen en moeten een tijdlang krakend en piepend op de zeebodem uitrusten voor reparaties.

Het sterke van Das Boot is dat je als kijker zo gemarineerd wordt in de camaraderie, dynamiek en technologie aan boord dat je gaat meeleven met de crew, die aan de foute kant vecht maar dezelfde ellende op het dak krijgt als de good guys. Show, don't tell : door het vrij sec tonen van het leven van de mannen van de U-96 neemt de film langzamerhand en onuitgesproken een onpartijdig anti-oorlogsstandpunt in, bekroond door de diep ironische gebeurtenissen in de laatste vijf minuten.

Das Boot is, als actiefilm, af en toe gedateerd natuurlijk en enig over-acting is ook te bespeuren, maar maakt zijn gevierde status na 36 jaar nog steeds waar. Dit jaar gaan de opnamen van start van een nieuwe tv-serie met een internationale cast die de gebeurtenissen van de bemanning na afloop van de film toont, doorsneden met de levens van Franse verzetsmensen op de wal.