Toppop ster David Bowie

Door: Ivar Snoep 

In de drie Bowie-documentaires die de BBC in de periode 2013-2017 maakte, zit materiaal uit het muziekprogramma Toppop, dat bij de AVRO zien was van 1970 tot en met 1988. Ook in Moonage daydream – de als een visuele Bowie-trip opgezette documentaire van regisseur Brett Morgen, goedgekeurd door de erven van Bowie en met niet eerder geziene beelden uit man’s eigen archief – komen we een stukje Toppop-materiaal tegen. Toch hoeven we de Bowie-beelden niet als een soort van melkkoe voor de omroep te beschouwen, zegt Els Nederstigt, zij beheert het Toppop- materiaal bij AVROTROS. ‘De clips van David Bowie worden niet vaak aangevraagd voor inter- nationaal gebruik, helaas. Dus dat is niet het grote geld mijns inziens.’ Nederstigt meldt verder dat de omroep voor commercieel gebruik tarieven hanteert vergelijkbaar met die van Beeld & Geluid, het grote omroeparchief in Hilversum. En als je als commerciële partij bij Beeld & Geluid een fragment koopt om te gebruiken in je wereldwijd te vertonen documentaire (zoals dus Moonage daydream), dan betaal je het hoogste tarief: 4000 euro per minuut. 

In Moonage daydream zien we een stukje van Bowie’s bezoek aan het Amstelhotel in 1974, vastgelegd door het AVRO-popprogramma. We zien de ster – nog met zijn Ziggy Stardust-look – lopen door de hal gevolgd door een blonde manager die hem bijna als een hondje (‘A coke for mr. Bowie’) volgt. We zien het verder niet in de documentaire van Brett Morgen, maar Bowie kreeg daar een verlate Edison uitgereikt (nog voor het album Hunky dory van drie jaar eerder) uit handen van Toppop-presentator Ad Visser. Samen nuttigen ze ook een glaasje Schelvispekel, een oud- Hollandse kruidenbitter. Sinds anderhalf jaar is de complete, twee minuten durende reportage op het YouTube-kanaal te vinden als je ‘David Bowie receives Edion Award’ intoetst. Deze heeft op moment van schrijven nog maar 13.000 views, eigenlijk verbazing- wekkend weinig. De dag na het Amstel-feestje rijdt Bowie naar de Toppop-studio in Hilversum om zijn mooiste Toppop-wapenfeit op te nemen: een filmpje bij het nummer ‘Rebel rebel’. Hij heeft een ooglapje op en een rode gitaar bij de hand. Die clip doet het op YouTube beter qua views met 6,6 miljoen. Regisseur van ‘Rebel rebel’ was Rien van Wijk, tevens de bedenker van Toppop.

Lees verder vanaf pagina 26 van VARAgids 41.