Silence of the Tides: prachtige slow-cinema over de Wadden

Vrijwel geen muziek, nul voice-overs en alleen oeverloos ‘De Wadden’, dat is Silence of the Tides. Het is een trage, majestueuze en bizar mooi gefilmde documentaire over de winderige, wrede, koude en geheel eigen natuur daarboven, in het noorden. Een natuur die voortdurend boven en onder water ligt, wat je vaak ziet gebeuren in Silence of the Tides , op een enorm subtiele manier: vrijwel onzichtbare time-lapse-opnames waarin het water zonder haperingen maar duidelijk versneld stuwt en wijkt, de bodem en kust en grassen en wulpen en lepelaars langzaam omspoelend. Soms zonder dat ze er zelf iets van lijken te merken, maar ook weleens vrij woest, waardoor de vogels opstuiven en wegrennen. Mensen zie je ook: een verweerde postbode die via een lijnrechte spoorlijn de pakjes verplaatst voor de Waddenbewoners, een wetenschapper die vogels van zenders voorziet en ze traceert tot Groenland aan toe. En een dominee die mensen begraaft en pasgeborenen doopt - terwijl de baby in kwestie afwezig in het weiwater zit te klieren met de handjes. Veel water in deze film.

Maar ook - en dat is wel eens verfrissend in een natuurfilm - oefenbombardementen door F16’s en landingen door mariniers. Want de Wadden zijn niet alleen een toneel voor beestjes maar ook voor mensen, al zijn die qua scherm-tijd wel in de minderheid. Het zijn vooral de elementen, het water en de dieren die je ziet. IJskoud soms, en ruw, zonder weg te kijken geregistreerd. Want die lieve lammetjes worden uiteindelijk gekeeld en gevild en dat zie je ook. En onderling zijn de dieren ook niet bepaald vredelievend. Rare waterbeesten die straaltjes water spuiten en zeehonden die doelloos liggen te rollen. Wie weet wat ze bezielt?

Deze film legt niks uit, het is een ultiem voorbeeld van het adagium ‘show, don’t tell’. En het lukt, want je begrijpt de dynamiek van de Wadden zonder dat er een woord aan vuil wordt gemaakt. Alles in knisper-scherpe beelden en prachtig geluid - complimenten aan de Foley en de geluidsmix - die je half bewust meevoeren in dit verhaal. Dat eigenlijk geen afgerond verhaal is; meer een geslaagd portret van een gebied en de beesten en mensen die er wonen. Silence of the Tides geeft je achteraf het gevoel dat je dit gebied min of meer begrijpt, al is er geen echt begin en geen eind aan het verhaal. De Wadden gebeuren gewoon. En dat is nog nooit zo mooi geregistreerd.