Rodney King: een toneelregistratie die diepe indruk maakt

Eén acteur, een podium, een explosief onderwerp – dat zijn alle ingrediënten waar deze Netflix-special het mee moet doen. De acteur is Roger Guenveur Smith, die na het overlijden van Rodney King in 2012 een monoloog maakte waarin hij de rellen die uitbraken na de mishandeling van de zwarte twintiger reconstrueert. Op 3 maart 1991 werd King door vier blanke agenten zeer bruut mishandeld; een toevallige passant maakte hier video-opnames van die de wereld schokten: ‘Je werd onbewust de eerste reality-ster voordat het woord überhaupt bestond.’ Nadat de agenten werden vrijgesproken, braken er rellen uit in Los Angeles – 53 doden, 3000 gewonden en 1 miljard schade was het gevolg.

In zijn eenakter blikt Smith (een vaste acteur in films van Spike Lee) terug op die emotionele periode. Tot in de detail vertelt hij over de mishandeling en benoemt flarden uit de zwarte maanden die daarop volgden. Het is geen lineair verhaal, maar een poëtische interpretatie van de emoties die vrijkwamen bij de zwarte bevolking: de woede, de verontwaardiging, de onmacht.

En: de droevige conclusie dat er sindsdien eigenlijk weinig veranderd is. Smith citeert in zijn stuk een paar reacties op sociale media na de dood van King, die overleed aan de gevolgen van drank- en drugsgebruik – de blanke haat tegen het slachtoffer is nog even sterk als begin jaren negentig. Net zo min als er iets was veranderd in drie decennia tussen 1965, het geboortejaar van King waarin Bill Cosby als eerste Afro-Amerikaan een Emmy won, en het moment waarop de hele wereld zijn naam leerde kennen.

Rodney King is een toneelregistratie die diepe indruk maakt, als artistieke prestatie en als aanklacht tegen een samenleving waarin nog steeds zo’n grote kloof gaapt tussen wit en zwart. De kijker kan slechts ademloos toekijken, net als het publiek dat bij de voorstelling aanwezig is; slechts bij een klein grapje over Condoleezza Rice halverwege de registratie getuigt zacht gegniffel van hun aanwezigheid bij deze volstrekt unieke voorstelling.