Netflix Première: The VVitch

 

In de regio New England aan de oostkust van de VS streken in de 17e eeuw veel puriteinse immigranten neer. Aldaar raakten ze in de greep van de godsdienstige massa-hysterie die tot de Salem Witch Trials en andere dodelijke paranoia leidde. The VVitch is een prachtig en extreem beklemmend portret van zo'n zeer gelovig en pas overgekomen Brits gezin. De ouders zijn zo onuitstaanbaar orthodox dat ze hun eigen geloofsgemeenschap al snel worden uitgekieperd en vervolgens ergens aan de rand van een naargeestig woud helemaal op zichzelf zijn aangewezen. Oogsten mislukken en honger, afzondering en armoede zijn hun deel. De ouders blijven maar bidden en hun eigen zondigheid de schuld geven en ook hun arme kinderen - waanzinnig goed gecast, alle vier - wordt verteld dat ze geboren zondaars zijn die in principe een enkeltje hel op zak hebben en dat de oogst vast niet toevallig mislukt. Nadat er een baby'tje verdwijnt, stort het gezin zich in een spiraal van zichzelf versterkende christelijke groepswaanzin, gevoed door onwetendheid en bijgeloof. Alleen de koppige en slimme puberdochter Thomasin - de doorbraak van actrice Anya Taylor-Joy (Split, Thoroughbreds) - weet aanvankelijk het hoofd koel te houden. Debuterend regisseur Robert Eggers dompelt de acteurs, hun boerse kleding en de karige hoeve waar ze wonen in een prachtig licht, waardoor je het idee hebt in een 17e-eeuws schilderij rond te lopen:

The VVitch past in een rijtje recente horrorfilms die virtuoos de genreclichés gebruiken om iets zinnigs te zeggen over de condition humaine. Zoals Get Out eigenlijk over racisme gaat, The Babadook over rouw en het ouderschap, Raw over zelfontplooiing en seksueel ontwaken en mother! over, ja waarover moet je zelf invullen, gaat The VVitch net zozeer over de demonen die de mens zelf oproept in de eigen hersenpan als over duivelse krachten in de boze buitenwereld. De worstelende en falende vader wekt diep mededogen op. Goede horror is altijd ambivalent over of iets zich geheel of slechts gedeeltelijk in de (zieke) geest van de hoofdpersonen afspeelt maar Black Phillip, de zwarte bok waarmee de kleine tweeling rare fluistergesprekken voert, verdenk je als kijker wel van het één en ander.

Al met al moeten ook horror-haters The VVitch een kans geven want de film is ook een psychologisch historisch drama. Typische horrorfans moeten misschien even een half uurtje door het prachtige archaïsche Engels heen bijten maar uiteindelijk komen ook zij aan hun trekken; sommige scènes jagen je echt de stuipen op het lijf en de dreigende sfeer is magistraal.

Regisseur Eggers en zijn ontdekking Anya Taylor-Joy werken binnenkort opnieuw samen bij de verfilming van de horrorklassieker Nosferatu. In onderstaande podcast vertelt Eggers over die film en over The VVitch.