Looprichting

Door Clementine van Wijngaarden 

Na afloop van onze wandeling mailt Joris Linssen me een kaartje met de route. 12,6 kilometer liepen we, van station Bunnik terug naar Utrecht, langs de Kromme Rijn en de natuurgebieden Rhijnauwen en Amelisweerd. Twee uur en twintig minuten in 'the comfort of a stranger.'

Deze week begint de tweede reeks Boeddha in de polder, waarin Linssen, om het oneerbiedig te zeggen, spiritueel gaat winkelen; langs sjamanen en wijzen, koude baden en klankschalen in een zoektocht naar spiritualiteit in Nederland. Al is het ook een persoonlijke zoektocht: Linssen dompelt zich onder in allerhande spirituele tradities en methoden om tot diepere zelfkennis te komen. De 56-jarige Linssen, presentator van goed bekeken programma’s als Taxi, Hello goodbye, Joris showroom, Joris zoekt troost en Joris’ kerstboom en misschien wel de meest waardenvrije interviewer van Nederland, is net als de deelnemers aan (en vaak ook de aanbieders van) de cursussen, rituelen en zelfverbeteringsprojecten, zoekende. Zo liet hij vorig seizoen een tatoeage zetten bij een sjamaan, stapte hij in een ijsbad, bezocht hij een mannencirkel en zat meermaals in lotushouding op een meditatiekussen. Zo waren wij, kijkers, getuigen van momenten van oprechte interesse, diepe kwetsbaarheid en zelfs van revelatie. Linssens’ nieuwsgierigheid naar spiritualiteit of beter misschien ‘zingeving’ is niet het gevolg van een persoonlijke crisis of zoals vaak het geval, een burn-out. Naar eigen zeggen is hij van nature al redelijk ‘mindful’ en in het moment, maar dat is eerder een gevolg van ‘een slecht geheugen en een zekere oppervlakkigheid’ dan van iets anders. Maar ook als je van nature redelijk in evenwicht bent, komt er vroeg of laat een moment dat je je realiseert dat het leven meer is dan het kopen van die nieuwe flatscreen tv of het boeken van een volgende vakantie. In het geval van Linssen was onder meer een sterfgeval aanleiding voor zijn spirituele queeste. Vier jaar geleden overleed zijn stiefvader, Louis. De vriend van zijn moeder was een even dierbaar als kleurrijk persoon in het leven van Linssen. ‘Hij was boeddhist,’ zegt Linssen, ‘maar dat betekende niet dat hij het leven makkelijk kon loslaten. Hij was op, maar wilde niet gaan. Op een zeker moment zat ik aan zijn bed te waken. Hij zat onder de morfine en het was niet de bedoeling dat hij nog wakker zou worden, maar dat gebeurde toch: “Wat is er aan de hand,” vroeg hij, “wat gebeurt er allemaal?” In plaats van hem tot rust te manen, zei ik: Louis, je begint aan je laatste reis. Waarop hij verschrikt uitriep: “Ga ik dood?” Al maanden was hij ongeneeslijk ziek, maar toen pas drong het tot hem door en het volgende moment moest hij huilen, een oer-verdriet. Zijn gezicht vertrok. Soms lijken baby’s op oude mannetjes, maar andersom kan ook: de oude Louis leek op een pasgeboren baby. Toen reikte hij uit naar mijn moeder. Ik was getuige van het moment dat hij zijn ego aflegde en er alleen nog maar liefde was.’ En dat was misschien wel het moment van Linssens eigen ‘ontwaken’, al klinkt dat wat plechtig wellicht.

We hebben inmiddels de bebouwde kom achter ons gelaten. Linssen kent de weg, hij loopt hem vaker. ‘Vaak schrijf ik liedteksten voor mijn band als ik wandel. Dan hou ik mijn iPhone in mijn hand en spreek ik de woorden in op het ritme van mijn pas. Dat doe ik ook met programma-ideeën. Ik merk altijd dat als ik begin met wandelen nog aan het nadenken ben. Na een tijdje, als ik ingesproken heb wat er in mijn hoofd rondspookt, kan ik het achter me laten. Alsof ik notities heb gemaakt en op een prikbord heb gehangen. Ik heb ontdekt dat wandelen voor mij eigenlijk een soort mediteren is. Ik begin met een vol hoofd, soms blijft het lang vol. Maar er is altijd een moment dat het stil wordt.’

Lees verder in VARAgids 51 vanaf bladzijde 22.