Living Undocumented S01E01: goede intenties; slechte uitwerking

Sinds het aantreden van Donald Trump zijn niet alleen criminelen zonder verblijfsvergunning personae non gratae. Normale gezinnen lopen nu ook het risico om opgespoord te worden door de Amerikaanse immigratiedienst (ICE) en zonder pardon op het vliegtuig te worden gezet naar hun land van afkomst; een plek waar ze soms jaren niet zijn geweest.

Regisseurs Anna Chai (Wasted! The Story of Food Waste) en Aaron Sandman filmden in 2018 acht gezinnen die met gevaar voor hun eigen toekomst vertellen hoe het is om in de Verenigde Staten woonachtig te zijn zonder geldige papieren. Logischerwijs lopen deze ervaringen nogal uiteen. Voor een Israëlisch gezin – vanaf 2001 in Amerika – is de angst gedeporteerd te worden reëel, maar hun levensgenot is een stuk hoger dan dat van Mexicaan Luis Diaz (vanaf 2012 in de Verenigde Staten). Dat heeft te maken met de mate van welvaart, waarmee de documentaire stipuleert dat het bij (door Trump en de zijnen ongewenste) immigranten niet uitsluitend gaat over de groepen die oververtegenwoordigd zijn in stereotypen (zoals Mexicanen).

Het is goed dat de makers dit aan de kaak stellen. Sowieso zien we in de openingsscène al in tussentitels dat deze zes afleveringen, mede geproduceerd door popster en activist Selena Gomez, écht zijn gemaakt als tegenreactie op Trumps rigoreuze beleid. Het resultaat is evenwel niet erg verheffend: sentimentele pianomuziek en kleurloos camerawerk domineren menig scène. En hoewel de boodschap kraakhelder is (stel je voor hoe het moet voelen om je toekomst prompt te kunnen verliezen) laat de uitvoering te wensen over. Want het maken van een documentaire is meer dan mensen aan het woord laten en daar pathetische muziek onder plakken.

Living Undocumented is zo’n titel waarbij de intrinsieke boodschap hierdoor voorbij wordt geschoten, spijtig genoeg.